23 Mart 2008 Pazar

KAVRAM ÖĞRETİMİ

KAVRAM ÖĞRETİMİ
Kavram
Kavramlar, benzer ve/veya ortak özellikleri olan nesne, olay, fikir ve davranışların oluşturduğu sınıflamaların soyut temsilcileridir. Kavramların gerçek hayatta tam karşılıkları yoktur, örnekleri vardır.
Eğitim açısından kavram ise, ortak tepkiye yol açan ilişkili uyaran takımıdır (Özyürek, 1984).
Kavramlar, insanların duygu, düşünce ve hareket bütünlüğü içinde edindikleri tecrübeleri ile oluşurlar. Kavramlar somut ve soyut (tanımlanmış) olarak incelenebilir;
Somut Kavramlar: Fiziksel özellikleri duyu organları ile algılanabilen kavramlardır. Somut kavramlar genellikle okul öncesi dönemde öğrenilmektedir.
Soyut (tanımlanmış) Kavramlar: Bazı kavramlar, kavramın nitelikleri ya da kavramlar arasındaki ilişkiler, objenin kendisi somut olarak gösterilerek açıklanamaz. Bu tür kavramların tanımlanması gereklidir.

*** Somut kavramlar, soyut kavramların öğrenilmesinde önkoşuldur.

Kavramın Özellikleri
•Kavramlar, dünyadaki gerçek obje ve olayların tecrübemize dayalı olarak algılanan özellikleri kadar tanımlanabilmektedirler.
•Obje ve olayların algılanan özellikleri bireyden bireye değişebilir.
•Kavramların bazı özelikleri, bazen birden fazla kavramın üyesi olabilirler.
* Kavramlar objelerin ve olayların hem doğrudan hem de dolaylı olarak gözlenebilen özelliklerinden oluşurlar.
*Kavramlar çok boyutludur.
* Kavramlar kendi içlerinde, özelliklerine uygun belli ölçütlere göre gruplanabilirler.
* Kavramlar dille ilgilidir, sözcüklerle ifade edilirler.
* Kavramların özellikleri de kendi içinde birer kavramdır.
* Nitelikler arasındaki ilişkiyi ve onların işlevini belirleyen kurallar, kavramı tanımlamaktadır.
* Kavramların ilişkili ve ilişkisiz nitelikleri bulunmaktadır.
* Kavramın aşamalı sınıflandırılması (Taksonomi) kavramın yapısına ilişkin özelliktir.
Kavramın Yapısına İlişkin Özellikler
•Kavramın yapısal özellikleri, kavramın kendisinde var olan ve bir kavramı diğer bir kavramdan ayıran özelliklerdir. Bu özellikler:
•fiziksel olabileceği gibi (örn., şekil, renk,vb.)
•tanımsal da olabilir (örn., güçlük düzeyi,kural ya da kuralları).
•Kavramın Kurallarının Yapısı
•Kavramın İlişkili (Ayırıcı) ve İlişkisiz (Ayırıcı Olmayan) Nitelikleri
•Kavramın Taksonomik Düzeyi:
Kavramın Kurallarının Yapısı
•Nitelikler arasındaki ilişkiyi ve onların işlevini belirleyen kurallar, kavramı tanımlar.

•Bu kurallar çok sayıda aynı niteliğin bir arada bulunmasını içerebileceği gibi birbirinden farklı niteliklerin bir arada bulunmasını da içerebilir.
Aynı niteliklerden oluşan kavramlar, niteliklerin farklılaştığı kavramlardan daha kolay öğrenilmektedir.
•Farklı renkte, aynı türde iki nesne arasından “kırmızı renkte olanı göster” dendiğinde, üç kezden ikisinde gösterir. (1 tane kırmızı pil ve 1 tane kırmızı pil gibi)
•Farklı renkte, farklı tipte iki nesne arasından “kırmızı renkte olanı göster” dendiğinde, üç kezden ikisinde gösterir. (1 tane büyük kırmızı düğme ve 1 tane küçük kırmızı düğme gibi)
•Farklı renkte, farklı türde iki nesne arasından “kırmızı renkte olanı göster” dendiğinde, üç kezden ikisinde gösterir. (1 tane kırmızı kalem ve 1 tane yeşil düğme gibi)Kavramın İlişkili (Ayırıcı) ve İlişkisiz (Ayırıcı Olmayan) Nitelikleri
•Kavramın ilişkili (ayırıcı) nitelikleri, kavramın yapısında vardır ve kavramı tanımlar.
•İlişkili nitelikler, kavramın benzer özelliklerinin oluşturulmasında yardımcı olur.
Örneğin, “kare” kavramının ilişkili niteliği, karenin şeklidir.
•Kavramın ilişkisiz (ayırıcı olmayan) nitelikleri ise, kavramın yapısında vardır ve kavramı tanımlamaz.
•İlişkisiz nitelikler, kavramın örneklerinin farklı olmasını sağlar.
Örneğin, “kare” kavramının ilişkisiz niteliği, karenin kağıttan kesilmiş olması, büyük ya da küçük olması, kumaştan yapılmış olması vb.dir.
•Analiz yapılırken kavramın ilişkili ve ilişkisiz niteliklerini ayırmak güçleştikçe, kavramın çocuk tarafından öğrenmesinin de güçleşeceği düşünülmelidir.
•İlişkisiz niteliklerin somut örneklerinin sunulması kavramın öğrenilmesini kolaylaştırır.
•Kavram analiz edilirken ilişkisiz niteliklerin iyi belirlenmesi ve somutlaştırılması önem taşımaktadır
Örnekler
Kavram: kırmızı
İlişkili (Ayırıcı) Nitelik: Rengi
İlişkisiz (Ayırıcı Olmayan) Nitelik: Farklı şekil, malzeme, büyüklük vb. araçlar (kırmızı kare, kırmızı lego, kırmızı kumaş, kırmızı mandal)
Kavram: 3
İlişkili (Ayırıcı) Nitelik: Sayılan, görülen nesnenin üç tane olması
İlişkisiz (Ayırıcı Olmayan) Nitelik: Farklı yerlerde, farklı şekillerle, farklı renklerle, farklı büyüklüklerde vb. yazılmış üç rakamı (Yazıyla yazılması, romen rakamıyla yazılması, kırmızı kalemle yazılması, küçük yazılması)
Kavramın Taksonomik Düzeyi
Taksonomi, aşamalı sınıflama sistemidir.
•Taksonomik düzey, bir kavramın hangi sayıda kavramı içerdiğini ifade etmektedir. Bir başka deyişle kavramın güçlük düzeyinin bir ifadesidir.
•Kavramın taksonomik düzeyinin yüksek olması karmaşık bilgi düzeyinde olduğunu gösterir.
Örnekler
Bitki, çiçekli bitki, gül kavramları aynı kavram hiyerarşisinin üyeleridir.
Bitki
Çiçekli bitki
Gül
Kavram: Bitki
İlişkili (Ayırıcı) Nitelik: Canlı olması, fotosentez yapması, yaprak, kök, gövde,tozlanma yolu ile üremesi.
İlişkisiz (Ayırıcı Olmayan) Nitelik: Farklı şekillerde, büyüklüklerde, yerlerde, renklerde vb. olması.
Kavram: Çiçekli Bitki
İlişkili (Ayırıcı) Nitelik: Canlı olması, fotosentez yapması, yaprak, kök, gövde, tozlanma yolu ile üremesi ve çiçekli olması.
İlişkisiz (Ayırıcı Olmayan) Nitelik: Farklı şekillerde, büyüklüklerde, yerlerde, renklerde vb. olması.
Kavram: Gül
İlişkili (Ayırıcı) Nitelik: Canlı olması, fotosentez yapması, yaprak, kök, gövde, tozlanma yolu ile üremesi, çiçekli olması, dikenleri, kokusu ve biçimi.
İlişkisiz (Ayırıcı Olmayan) Nitelik: Farklı şekillerde, büyüklüklerde, yerlerde, renklerde vb. olması.
Önemli Not
•Kavramın en üst basamağındaki ilişkili nitelik kavramı diğer basamakları için de geçerlidir.
•Sıralamadan aşağıya inildikçe kavramların ilişkili niteliklerinin sayısı da artmaktadır.
•Kavramın altında yer alan ilişkili nitelikler yukarıya doğru çıkıldıkça da ilişkisiz nitelik özelliği kazanmaktadır.
Kavramın Sunulmasına İlişkin Özellikler
•Kavram Örneklerinin Benzerliği
•Kavramın Olumlu ve Olumsuz Örnekleri
•Örneklerin Sırası
•Öğretmen Yönergelerinin Kontrol EdilmesiKavram Örneklerinin Benzerliği
•Kavramlar öğrenilirken benzer ve yakın örneklere yer verilmesi kavramın öğrenilmesini kolaylaştırır.
•Kavramı öğretirken ilişkisiz niteliklerin sistematik olarak farklılaştırılması gerekmektedir.
•Örneğin, kırmızı kavramını öğretirken, iki farklı, üç farklı ve dört farklı renkte gruplamalar yapılır. Grubun içinde yer alan araçlar da kağıttan, kumaştan, tahtadan yapılan araçlar olarak değiştirilir.
•Örneğin, kırmızı kare-yeşil kare gibi. Daha sonra ilişkisiz niteliğinden boyut kısmını farklılaştırılır. Örneğin, büyük karton kırmızı kare-küçük karton kırmızı kare gibi. Daha sonra da kullanılan malzeme değiştirilir.
•Örneğin, büyük tahta kırmızı kare- küçük kırmızı kumaş kare gibi.
Kavramın Olumlu ve Olumsuz Örnekleri
•Olumlu örnekler, kavramı örnekler.
•Olumsuz örnekler, kavramın örnek olmayanlarını örnekler.
•Kavramın olumlu ve olumsuz örneklerini olabildiğince somutlaştırmak öğrenmeyi kolaylaştıracaktır.
•Kavramın olumlu ve olumsuz örneklerinin karışık olarak sunulması öğrenmeyi kolaylaştırmaktadır. Çünkü kavramın olumlu ve olumsuz örneklerinin karışık sunulması, kavramı tanımlayan niteliklerin açıkça ortaya çıkmasını sağlamaktadır.
Örnek
Kavram: Meyve
•Olumlu Örnekler: Elma, muz, karpuz, erik (meyve örnekleri)
•Olumsuz Örnekler: Papağan, masa, resim, patlıcan (meyve olmayan örnekler)
Kavram: Yazlık giysi
•Olumlu Örnekler: Şort, mayo, askılı bluz, bikini, terlik, bandana
•Olumsuz Örnekler: Palto, bot, kazak, çizme, atkı, eldivenÖrneklerin Sırası
•Kavramın olumlu ve olumsuz örnekleri tek tek gösterilebileceği gibi tümü aynı anda birlikte de gösterilebilir.
•Örneklerin tek tek gösterilmesinde olumlu ya da olumsuz örnek gösterilir, tepki alındıktan sonra geri çekilir. Sonra bir başka olumlu ya da olumsuz örneğe yer verilir.
•Tüm örneklerin bir arada verilmesinde ise, öğrenci tüm olumlu ve olumsuz örneklere tepkide bulununcaya kadar örneklerden hiçbiri geri çekilmez.
•Öğrenciye önceki olumlu ve olumsuz örnekleri görme fırsatı verilerek öğrenmesi pekiştirilir.
Öğretmen Yönergelerinin Kontrol Edilmesi
•Kavram öğretirken kullandığımız örnekleri seçmek kadar önemli olan bir başka nokta da kullandığımız ifadeleri ve yönergeleri kontrol etmektir.
•Öğretmenin kavram öğretimi sırasında kullandığı ifade ve yönergeler, öğrencinin dikkatini öğretimde kullanılan araçlara ve daha da önemlisi öğretilmek istenen kavrama çekmelidir.
Kavram Çeşitleri ve Örnekleri
•Yer Bildiren Kavramlar (Konum Kavramları):
Üstünde-altında, arasında, içinde-dışında, sağında-solunda, önünde-arkasında, yanında, yakında-uzakta, ilk-son, gibi.
•Zıtlık Bildiren Kavramlar:
Sıcak-soğuk, açık-kapalı, temiz-kirli, yumuşak-sert gibi.
•Miktar Kavramları:
Az-çok, ağır-hafif, dolu-boş, bütün-yarım-çeyrek gibi.
•Niteleme Kavramları:
Uzun-kısa, kalın-ince, büyük-küçük gibi.
•Karşılaştırmalı Kavramlar:
Daha geniş, daha büyük, daha ağır gibi.
•Eylem Bildiren Kavramlar:
Gel, koş, al, ver, doldur, boşalt, getir, at, fırlat, vur, yerleştir, kes, yırt, atla, oyna, bırak, kalk, otur, git, yürü, dur, gibi.
•En Üst Dereceyi Bildiren Kavramlar:
En geniş, en büyük, en ağır gibi.
•Renk Kavramları:
Kırmızı, kırmızı, mavi, yeşil, siyah, beyaz, kahverengi gibi.
•Ad Bildiren Kavramlar:
(a) Genel Kavramlar:Yiyecek, içecek, giyecek, bitkiler, hayvanlar, oyuncak, mobilya, geometrik şekiller, gibi.
(b) Belirgin Kavramlar:Et, portakal, araba, erkek, sandalye, masa, gömlek, daire, gibi.
(c) En Belirgin:Selpak, Hürriyet, Tofaş gibi.KAVRAM ÖĞRENME
Kavram öğrenme; Nesneleri, olayları ya da insanları bir sınıfa koyabilme ve bu sınıfa bir bütün olarak tepkide bulunabilme durumudur (Özyürek, 1984).
Kavram öğrenmede iki farklı görüş savunulmaktadır.
Bunlardan birincisi; tanımlanmış niteliklerin ve ayırt edici özelliklerin bir kategorinin üyelerinin ortaya çıkardığını varsayar. Örneğin bu görüşe göre, sayfalarında yer alan içeriği resimleme ya da fotoğraflama biçimi, sınır çizgileri, boyutları bir magazini gazeteden ayırt eder.
İkinci görüş ise, kavram öğrenmenin belirli bir soyutlama sürecinin içerdiğini ve her kavramın soyutlanmış bir modeli olduğunu varsayar. Bu modele ise prototip adı verilir. İnsan zihnindeki bu prototip, kavramı en iyi temsil edendir yani en iyi örneğidir. Bu görüşe göre, çocuklar önce en iyi örnekleri (prototipleri) ve bu örneklerin aracılığıyla da kavramları öğrenirler. Örneğin, kuş kavramı
Zihin Özürlülerde Kavram Öğrenme
Zeka geriliğinin 2002 AAMR tanımı şöyledir:
Zeka geriliği, zihinsel işlevde bulunma ve kavramsal, sosyal ve pratik uyumsal becerilerde kendini gösteren uyumsal davranışların her ikisinde anlamlı sınırlılıklar olarak karakterize edilen bir yetersizliktir. Bu yetersizlik 18 yaşından önce başlar (Luckasson ve diğerleri, 2002, s. 8).
Zihin özürlü bireylerin zekalarındaki gerilik, zihin işlevlerine sınırlılıklar getirmektedir. Sonuç olarak zihin özürlü bireyler;
* zihinsel bir süreç olan kavram oluşumunun gerçekleştiği normal gelişim aşamalarını gösteremezler.
* sosyal ve algısal zorluklar yaşarlar,
* kavramları bireysel yaşantılarıyla etraflarındaki çevreyi doğru bir şekilde gözlemleyemezler,
* kavramları gözlem ve yaşantı yoluyla öğrenmede güçlük çekerler (Prater, 1993).
Görüşler
Gelişimsel Görüş:
Bu görüşe göre, zihin özürlü bireylerin geçtiği bilişsel gelişim basamakları ve bu basamakları geçişte izlenen sıra normallerle aynı olmaktadır. Farklılık hızda ve ulaşılan en son gelişim basamağındadır. Sadece ağır derecede zihin özürlüler ileri basamaklara ulaşamamaktadırlar (Eripek, 1996).
Farklılık Görüşü:
Bu görüşün karşısında olan Farklılık Görüşüne göre, zihin özürlülerin bilişsel gelişimleri sadece hız ve ulaşılan düzey yönünden değil, gelişimin niteliği yönünden de normallerden farklılık göstermektedir.
Zihin özürlü bireylerin sıklıkla:
•uygun uyarıcılara cevap vermede,
•gelen bilginin organize edilmesi ve sınıflandırılmasında,
•kavramları gözlem ve yaşantı yoluyla öğrenmede,
•soyut kavramların öğreniminde güçlükleri vardır.
Ayrıca,
•kısa dönemli hafıza işleminin yetersizliği,
•başarısızlık beklentisi,
•sıklıkla sınırlı dil becerileri bu bireylerin genel özellikleridir.ZİHİN ÖZÜRLÜLERDE KAVRAM ÖĞRETİMİ
•Zihin özürlülerin gelişim özellikleri dikkate alınarak kavram öğretiminde daha özel programlar düzenlenmelidir.
•Zihin özürlülere kavram öğretimi için bireyselleştirilmiş öğretim programları hazırlanabilir,
•öğretim sürecinde de hazırlanan basamaklar belli bir düzen içinde uygulanabilir. Kavram Öğretiminde İzlenmesi Gereken Basamaklar
1. Öğrenci performansının belirlenmesi,
2. Kavram analizi,
3. Öğretim amaçlarının belirlenmesi ve listelenmesi,
4. Materyallerin seçimi ve geliştirilmesi,
5. Olumlu ve olumsuz örneklerinin seçimi ve listelenmesi,
6. Öğretmenin kavramı sunma stratejileri,
7. Test (Değerlendirme) örneklerinin seçimi ve uygulanması,
8. Hataların analiz edilmesi ve düzeltilmesi.Öğrenci Performansının Belirlenmesi
•Fiziksel özellikleri, bireysel özellikleri, ayırt etme, analiz etme, sentez gücü, transfer etme ve öğrenme stilleri gibi bilişsel özellikleri dikkate alınarak öğretim amaçları belirlenmelidir.
Kavram Analizi
•Kavram analizinde aşağıdaki sorulara verilecek cevaplar dikkate alınarak öğretim desenlenebilir:
1. Öğrenciye hangi kavram(lar) kazandırılacak?
2. Öğretilecek kavramın ilişkili ve ilişkisiz nitelikleri nelerdir?
3. Yeni öğretilecek kavramla ilgili olan ve daha önce öğrenilmiş kavramlar hangileridir?
4. Öğretilecek kavramın olumlu ve olumsuz örnekleri nelerdir?
5. Öğretilecek kavramı içeren kurallar nelerdir?Öğretim Amaçlarının Belirlenmesi ve Listelenmesi
•Öğretmen açık ve uygun öğretimsel amaçlar belirlemelidir.
•Aynı zamanda öğretmen öğretim sırasında aktarılacak kavramın anlamında karar kılmalıdır.
•Öncelikle sade, yalın tanımlar öğretilmelidir.
•Öğretim sırasında kavramın iki ya da daha fazla sayıda anlamının bir arada öğretilmeye çalışılması durumunda, öğrenci kavramın bir anlamını bile öğrenemeyebilir.
Ayırt etme Analizi
•Kavram öğretiminden önce, öğretilecek kavramın ayırt etme düzeyinde öğrenilmiş olması gereklidir.

•Kavram ayırt etme düzeyinde öğrenilmemiş ise kavram öğretimi gerçekleşemez. Bu nedenle öncelikle öğrenciye öğretilmesi istenen kavramın ayırt etme analizi yapılmalıdır.
•Ayırt etme (eşleme), aynı (eş) nesneleri bir araya getirmek demektir.

BECERİ ÖĞRETİMİ NASIL YAPILIR

BECERİ ÖĞRETİMİ
Bireyin sahip olduğu yeterliliklerine dayalı olarak yapabileceği tahmin edilen veya yaptığı etkinliklerdir. Öğrenme, birey davranışının öğretimden sonra değişiklik göstermesidir. Davranış ise, iki ya da daha fazla kişi tarafından güvenilir olarak gözlenebilen ve ölçülebilen belli bir başlangıcı ve bitişi olan, tekrarlanabilen devinsel özellikler olarak tanımlanır. Davranışlar tek basamaklı ve zincirleme olarak ikiye ayrılır: Tek basamaklı davranışlar başlangıcı ve bitişi kolayca ayırt edilebilen davranışlar olarak tanımlanır. Örneğin; Nesne ismi söyleme, tabela okuma, düğmeye basma vb. Zincirleme davranışlar ise, birkaç davranışın bir araya gelerek daha karmaşık bir davranışı oluşturmasına denir. Örneğin; pazar ya da marketten alış veriş yapma becerisi, çorap giyme becerisi, çamaşır makinesini kullanma becerisi gibi.
BECERİ ÖĞRETİMİ YAPABİLMEK İÇİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ GEREKENLER
Her öğretimde olduğu gibi beceri öğretiminde de ilk yapılması gereken, ortamın hazırlanmasıdır. Ortam hazırlanması sırasında akılda bulundurulması gereken üç önemli unsur bulunmaktadır:
•Öğretim yapmak için en uygun ZAMAN nedir?
•Öğretim NEREDE yapılmalıdır?
•HANGİ MATERYALLERE gereksinim vardır?
NE ZAMAN öğretim yapılmalı?
•Eğer becerilerin doğal olarak öğretilebilecekleri zaman yoksa (diş fırçalama, el yıkama, yemek yeme gibi), becerilerin öğretimi için hem öğretmen hem de öğrenci için en uygun zaman seçilmelidir.
•Bazı becerilerin öğretimi için haftada bir kez bile zaman ayrılsa o beceriler öğretilebilecekken (ütü yapma, sandviç yapma gibi), bazı becerilerin öğretilebilmesi için (tuvalet öğretimi gibi) her gün öğretim yapmak gerekebilmektedir. NEREDE öğretim yapılmalı?
•Öğretimin yapıldığı ortam, öğrencinin özelliklerine bağlı olarak düzenlenmelidir.
•Örneğin; bazı durumlarda çevredeki tüm ilgi dağıtıcı unsurları ortamdan uzaklaştırmak gerekirken, bazı durumlarda çevrede hiçbir değişiklik yapılmasına gerek duyulmayabilir. •Öğrencinin belli becerilerin öğretimi için kullanılan yerleri öğrenmesi öğretimi kolaylaştırır. Öğrenci beceriyi tamamen öğrendikten sonra başka ortamlarda da çalışarak becerinin genellemesi sağlanmalıdır.
HANGİ MATERYALLERE GEREKSİNİM VARDIR?
•Beceri öğretimi sırasında pek çok materyal kullanmak gerekecektir. Ancak kullanılacak materyallere öğrencinin gözünden bakmak işimizi kolaylaştıracaktır.
•Kullanmayı düşündüğümüz araçlar öğrencinin dikkatini çekebilecek mi? İlginç ve ona bakmak keyif veriyor mu? Tutması ve hareket ettirmesi kolay mı? Çok mu küçük? Çok ağır mı? Güvenli mi? Yanlışlıkla düştüğünde kırılır mı?
•Çalışılacak öğrencinin özelliklerine bağlı olarak, “Bu öğrenci bu materyallerle bu beceriyi gerçekleştirebilir mi yoksa materyallerde değişiklik yaparsam öğrenme şansı daha yüksek olur mu?” sorusu her zaman akılda tutulmalıdır.
•Bazı araçların kullanılması daha kolay olacaktır. Örneğin, büyük boncukları ipe dizmek küçük boncuklardan daha kolaydır, büyük topu yakalamak küçük topu yakalamaktan daha kolaydır, büyük beden kıyafetleri giymek, tam gelen kıyafetleri giymekten daha kolaydır. Bu nedenlerden dolayı öncelik kolay olan materyallere verilmeli daha sonra zor olanlara geçilmelidir.
•Çalışılacak öğrencinin özelliklerine bağlı olarak, “Bu öğrenci bu materyallerle bu beceriyi gerçekleştirebilir mi yoksa materyallerde değişiklik yaparsam öğrenme şansı daha yüksek olur mu?” sorusu her zaman akılda tutulmalıdır.
•Bazı araçların kullanılması daha kolay olacaktır. Örneğin, büyük boncukları ipe dizmek küçük boncuklardan daha kolaydır, büyük topu yakalamak küçük topu yakalamaktan daha kolaydır, büyük beden kıyafetleri giymek, tam gelen kıyafetleri giymekten daha kolaydır. Bu nedenlerden dolayı öncelik kolay olan materyallere verilmeli daha sonra zor olanlara geçilmelidir.
BECERİ ANALİZİ
•Beceri analizi, bir amacı (beceriyi) gerçekleştirebilmek için gerekli her bir davranışın ayrıntılı ve mantıklı olarak sıralanması ya da davranış zincirinin betimlenmesidir.
•Öğretilecek becerinin oluş sırası mantıklılık izlemelidir.
•Öğrencinin amaca ulaşabilmesi için gerekli tüm basamaklar yer almalıdır.
•Analizin ne kadar detaylı hazırlanacağı öğrencinin performans düzeyine göre farklılık gösterebilir ya da bir tane detaylı bir analiz hazırlanarak her bir beceri için uygun olan yerden başlanarak kullanılabilir.
BECERİ ANALİZİNİN ÖĞRETİME KATKILARI
•Bilgi
•Öğretimin Bireyselleştirilmesi
•Öğretimi Kolaylaştırır •Objektif Değerlendirme
•Tekrarlanabilirlik
BİLGİ
Beceri analizi yapıldığında en yüksek düzeyde bilgi sunmak mümkün olmaktadır. Öğretim basamaklarının beceri analiziyle belirlenmesi nedeniyle öğretim materyali küçük parçalar halinde sunulabilmektedir. Böylece öğretmen öğrenciye bilgiyi daha çabuk ve kesin olarak kazandırabilmektedir.
ÖĞRETİMİN BİREYSELLEŞTİRİLMESİ
Beceri analizinin yapılması öğretim basamaklarının oluşturulmasına hizmet etmesi nedeniyle öğrencilerin düzeyine göre öğretimin oluşturulmasını mümkün kılmaktadır.
ÖĞRETİMİ KOLAYLAŞTIRIR
Öğretilmek istenen konuda beceri analiziyle belirlenen basamaklar öğrencinin bulunduğu düzeyi kolayca belirlememize yardımcı olduğu gibi öğretime nereden başlayacağımızın bilinmesine de yardımcı olur. Öğrenciler düzeylerine göre öğretim yapıldığında, daha kolay ve hızlı öğrenirler.
OBJEKTİF DEĞERLENDİRME
Yapılan beceri analizi basamaklarıyla öğrencilerin göstermiş oldukları ilerlemeleri değerlendirmek ve kaydını tutmak mümkün olmaktadır. Bu da öğretmenin yanlılığını azaltmaktadır. Özellikle yetersizlikten ağır düzeyde etkilenmiş çocukların ilerlemeleri yavaş olabilmektedir. Çocukların ilerlemelerini ancak ayrıntılı beceri basamaklarında görmek mümkün olabilmektedir.
TEKRARLANABİLİRLİK
Yapılan beceri analizleri başka öğretmenlerce tekrar uygulanabilme olanağı vermektedir. Beceri basamaklarına göre oluşturulan programlar başka okul ve öğretmenlerce kolayca uygulanabilir.
BİLİŞSEL NİTELİKTEKİ BECERİ ANALİZİNİ OLUŞTURMA YAKLAŞIMLARI
•Var Olan Kaynakların Gözden Geçirilmesi: Yararlanılacak kaynakların başında okul programları, ders kitapları, dergiler ve rehber kitaplar yer almaktadır. Bu kaynakların incelenmesiyle ilişkili öğretim aşamaları uyarlanır ve değiştirilebilir. Varolan kaynaklarda basamakların yeterli ve uygun olmadığı akılda tutulmalıdır.
•Gelişim Aşamalarının Gözden Geçirilmesi: Normal gelişim aşama sırasını sağlayan kitaplardan yararlanılabilir. Buradaki aşama sıralarına dönüştürülebilir.
•Program Rehberlerinin Uyarlanması: Beceri sıralamasının belirlenmesinde rehber programlarda uyarlamalar yapılacak olursa gerçekten yararlı olacaktır. Bu aşamada da uyarlamanın, değiştirmenin nasıl yapılacağının bilinmesi önemlidir. Bu uyarlamalar ve değişiklikler: –Programlardaki ilişkili içerik yeterli olmayabilir. –İçerik belli bir yöre için uygunluk gösterirken diğer bölge için uygun olmayabilir. –Programlarda öğretim materyali için gerekli alt aşama sıralaması yeterli düzeyde değildir. –Öğretim materyalinde basamaklar mantıklı bir sıra izlemeyebilir ve/veya basamaklar yeterli olmayabilir. Bu durumda basamaklarda değişikliğe gidilebilir. (Programlara genel olarak değişebilecek kaynaklar olarak bakılması uygun basamakların oluşturulmasına hizmet edecektir.)
PSİKOMOTOR BECERİLER İÇİN BECERİ ANALİZİ ÜRETME YOLLARI
Beceri analizindeki basamakları belirlemenin iki yolu bulunmaktadır:
•Beceri basamakları oluşturulurken bellekten basamaklar oluşturulmaktadır.
•Davranışı bizzat yaparak basamaklar sırayla yazılmaktadır. Beceri analizi genellikle davranışı gerçekleştiren bir kişinin gözlenmesiyle ya da beceri analizini hazırlayan kişinin kendisinin davranışı yerine getirerek notlar almasıyla hazırlanır.
* Bellekten Beceri Analizi Yazmanın Avantaj ve Dezavantajları Avantajları
•Daha az zamanı gerektirir. •Analiz her türlü ortamda gerçekleştirilebilir. •Analizi yaparken özel araç-gereç gerekmez. Dezavantajları
•Bazı beceri basamakları unutulabilir.
* Beceri Analizi Yapmanın Avantaj ve Dezavantajları Avantaj
•Tüm basamaklar bizzat yapılarak yazıldığı için atlama riski söz konusu olmayacaktır. Dezavantajlar
•Öğretilmek istenen bazı davranışların sınıf dışında gerçekleşiyor olması nedeniyle beceri analizinin sınıf dışında bir ortamda gerçekleştirilmek durumunda olması,
•Beceriyi bizzat yapabilmek için özel bir takım araçları gerekli olabilir. Hangi Beceri Analizi Yolunu Kullanacağımıza Nasıl Karar Vereceğiz? Sağlıklı ve eksiksiz bir beceri analizi yapabilmek için aşağıdaki soruları cevaplamak gerekmektedir:
1. Söz konusu olan amaca (davranışa) aşina mısınız? (Bu davranışı düzenli olarak gerçekleştiriyor musunuz?)
2. Basamak atlama olasılığı var mıdır?
3. Özel bir takım araçlar gerekli midir?
4. Özel araçların bulunduğu ortama gereksinim var mıdır?
*** Eğer soruların ilkine cevabınız evetse, beceri analizini belleğinizden yapmanız yeterli olabilecektir.
*** Eğer ilk soruya cevabınız hayırsa, diğer sorulara cevabınız evet bile olsa, beceri analizini bizzat yaparak gerçekleştirmek gerekecektir.
BECERİ ÖĞRETİM SÜRECİ
•Beceri analizinin bulunduğu ölçü aracının hazırlanması
•Öğrencinin performans düzeyinin belirlenmesi
•Uzun dönemli, kısa dönemli ve öğretim amaçlarının belirlenmesi
•Öğretim planlarının hazırlanması
•Öğretimin değerlendirilmesi Beceri analizinin bulunduğu ölçü aracının hazırlanması
•İleriye doğru Bir becerinin tamamlanabilmesi için önce yapılması gereken beceriden başlanarak sonraki basamakların yapılış sırasına göre yazılmasıdır.
•Geriye doğru Bir becerinin yapılması sırasında yer alan beceri basamaklarının, en son beceri basamağından başlanarak (en kolaydan zora doğru sıralanması ) en önceki basamağa doğru yazılmasıdır. Öğrencinin performans düzeyinin belirlenmesi Zincirleme davranışlar beceri analizi kaydı tekniği ile değerlendirilir. Bunun ise iki yolu vardır:
•Tek fırsat yöntemi
•Çok fırsat yöntemi Tek fırsat yöntemi : Bu yöntemde :
•bireye beceri analizinde yer alan basamakları yerine getirmesi için yönerge verilir,
•birey doğru yaptığı her basamak için (+) alır, birey bir basamağı yanlış yaparsa, yanıt için ayrılan sürede yapmazsa ya da yanıt için ayrılan sürede uygun olmayan davranışlar sergilerse (-) alır ve değerlendirmeye son verilir.
•Beceri analizinde gerçekleştirilen ilk yanlış basamaktan sonra, geriye kalan tüm basamaklar için de (-) verilerek değerlendirme sonlandırılır. Tek fırsat yöntemiyle değerlendirme yapmanın yararları şöyle sıralanabilir: Ødeğerlendirme kısa sürede tamamlanır, Øbireyin yanlış yaptığı ilk basamakta değerlendirme sona erdirilerek öğretime geçildiği için öğretime ayrılan süre artar, değerlendirme sırasında öğrenmenin gerçekleşmesi çok küçük bir olasılık olduğu için uygulamanın etkisi daha kesin biçimde ortaya konur.
*** Ancak, tek fırsat yönteminde beceri analizinde bireyin doğru olarak sergileyebileceği basamaklar varken, bireyin yanlış yaptığı ilk basamakta değerlendirmeye son veriliği için tüm basamaklara ilişkin doğru bir değerlendirme yapılamamış olabilir. Çok fırsat yöntemi: Bu yöntemde:
•bireye beceri analizinde yer alan basamakları yerine getirmesi için yönerge verilir,
•birey doğru yaptığı her basamak için (+) alır.
•birey bir basamağı yanlış yaparsa, yanıt için ayrılan sürede yapmazsa ya da yanıt için ayrılan sürede uygun olmayan davranışlar sergilerse, bu basamak uygulamacı tarafından yerine getirilir. •Geriye kalan basamakları tamamlaması için öğrenciye fırsat verilir ve beceri analizindeki tüm basamaklarda bireyin performansı elde edilinceye kadar bu süreç devam ettirilir.
*** Bu yöntemde bireyin doğru olarak sergileyebileceği tüm basamaklar için şans tanınıyor olması, yöntemin bir yararı olarak değerlendirilebilir.
*** Ancak, bireyin doğru olarak sergileyemediği davranışların uygulamacı tarafından yerine getirilmesi sırasında, öğrenme gerçekleşebilir. Bu durum, uygulamanın etkililiğinin net biçimde görülmesini engelleyebilir. Gerçekleşen basamak yüzdesi formülü Beceri analizinde doğru yapılan basamak sayısı X 100 Beceri analizindeki toplam basamak sayısı Uzun dönemli, kısa dönemli ve öğretim amaçlarının belirlenmesi
•Bir becerinin öğretiminde ulaşılması hedeflenen uzun dönemli amaç, öğrenciyi o beceriyi bağımsız yapar hale getirmektir.
•Öğrencinin beceri analizinde “-” aldığı basamaklar bizim kısa dönemli amaçlarımızı oluşturmaktadır.
•Kısa dönemi amaçlarımızdan o ders için çalışacağımız basamak ise öğretim amacımızı oluşturmaktadır. Öğretim planlarının hazırlanması Öğretim için zincirleme davranışların beceri analizleri geliştirildikten ve performans düzeyi belirlendikten sonra uygulamacı bu beceriyi nasıl öğreteceğine karar verilir. Bu karar doğrultusunda da öğretim planları hazırlanır. Bu konuyla ilgili yayınlar incelendiğinde, beceri analizinin üç biçimde öğretilebildiği görülmektedir:
•İleriye zincirleme
•Geriye zincirleme
•Tüm basamakların bir arada öğretimi İleriye zincirleme
: Zincirleme davranışın beceri analizinde yer alan ilk basamakla öğretime başlanarak her denemede yalnızca bir basamağın öğretilmesi olarak tanımlanır. Diğer bir deyişle beceri analizinde yer alan ilk basamak birey tarafından doğru olarak sergilendikten sonra, ikinci basamağın öğretimine geçilir ve bu süreç, beceri analizinde yer alan tüm basamakların öğretimi gerçekleştirilinceye kadar sürdürülür.
Geriye zincirleme:
İleriye zincirlemenin tersi olarak düşünülebilir. Geriye zincirleme, zincirleme davranışın beceri analizinde yer alan son basamakla öğretime başlanarak her denemede bir basamağın öğretilmesi olarak tanımlanır. Son basamakta öğretim gerçekleştirildikten sonra, sondan ikinci basamaktan öğretime başlanır. Bu süreç beceri analizindeki ilk basamağın öğretimi gerçekleştirilinceye kadar sürdürülür.
Tüm basamakların bir arada öğretimi:
Her denemede zincirleme davranışın beceri analizinde yer alan bir basamağın öğretilmesi yerine basamakların tümünün birden öğretilmesi olarak tanımlanabilir.....

OTİSTİK ÇOCUKLAR İÇİN OYUNLAR

HAREKETLERİ YORUMLAMA:
Malzeme: Bir dizi eylem,hareket
NASIL OYNANIR:
Cocuklar yari daire seklinde onünüzde oturur.Bir dizi hareketi cocuklara konusmadan mim seklinde gosterirsiniz ve sorarsiniz.Cocuklar tahmin ederler.Onlarida her hareketi dogru bir sekilde tanimladiktan sonra aynisini yapamaya tesvik edersiniz.
Örnekler:
Agaca tirmanma
Resim yapma
Cicekleri sulama
Kitap okuma
Bahcede topragi kazma
Elbiseleri giyme gibi..

GERÇEK YADA DEĞİL 1
Malzeme; Bir dizi ogretmenin okuyacagi ifadeler
NASIL OYNANIR:
Cocuklara bu ifadeleri okursunuz.her bir cumlede gercek mi degil mi soylemesini istersiniz.Cocuklar sira ile oyuna katilirlar.
CESITLEME;
Cocuklar kendi gercek yada gercek olmayan ifadeleri soylemeye tesvik edilirler.
Ya da:
Hasta oldugunda okula gitmelisin.
Doktor hasta oldugunda seni muayene eder.
Elektirik tehlikeli olabilir.
Musluk tamircisi mektup getirir.
Disciye duzenli olarak gitmelisin.
Gunes herkes icin iyidir.
Para agacta buyur.
Butun cocuklar sari saclidir. Gibi..

GERCEK YA DA DEGIL 2:
MALZEME: Ogretmenin okuyacagi bir dizi cumleler
NASIL OYNANIR;
Cumleler duygulari yanlis bir sekilde yada dogru bir sekilde vererek okunur.Ondan sonra cocuklara davranisa gore bu ifadenin dogrumu yoksa degilmi oldugu sorulur.
Mesela cok mutluyum2 dediginizde aglamakli bir ses tonuyla..yada hayal kirikligina ugradim” dediginiz heyecanli bir tarzla yansitmak gibi..
Yani cocuklar davranisa gore ifadeyi tahmin ederler.Bir kac ornek:
Gercekten orumcekten korkarim..
İspanagi cok severim..(yuzunuzu eksiterek..ifade etmeniz gibi..)
Muzik dinlemekten hoslanirim.
Midem de agri var.
Bu kek harika.. gibi..

KENDINI TANITMA:
Malzeme: Yok
NASIL OYNANIR: Cocuklar yari daire seklinde oturur ve her birisira geldikce kendisi hakkinda bir sey soyler.

DEDEKTİF OYUNU;
MALZEME; yok
NASIL OYNANIR;
Cocuklar ayakta yada oturarak yari daire seklinde dururlar.Bir cocuk detektif olur.Detektif olan saklanan seyi diger cocuklara sorarak bulur.

RESIM TANIMLAMA;
Malzeme:Hareket –eylem kartlari
NASIL OYNANIR;
Oyunun amaci cocuklarin hareketleri tam cumle soylemsidir. Cocuklar donusumlu olarak resimleri tanimlarlar.

KISA BIR HIKAYEYI ANLAMA:
Kisa bir hikaye secin.Hikayeyi okuyun,sorular sorun.Cocuklarin seviyesine gore sorulari guclestirin.

OBJENIN BULUNDUGU YERI ANLAMA:(proposition)
Materyal: gunluk esyalar,oyuncaklar
Oynama sekli:Cocuklarin yari daire seklinde oturtun.Objeleri orta yere birakin.Oyuna baslamadan once hangi durumlari soracaginizi belirtin.Sonra cocuklardan birer birer isteyin;
Anayhari kutunun icine koyl
kalemi kagitlarin altina koy
Satti sepeti icine koy gibi.
CESITLENDIRME: Zorlastirmak icin iki komut verilebilir,cocgun seviyesine bagli.

SIMPLE SIMON;
Nasil oynanir:Cocuklardan birbirne komut vermesi yada hareket yapmasi istewnir.Cocuklari cevrenize toplayin.Iki cocuk secin.Bir cocuk digerlerine onun sectigi bir hareketi yapmalari soyler.mesela:
Git masaya otur.
Git kapinin yaninda dur.
Cicegi ogretmenin masasinin ustune koy gibi...her komut oncesinde cocuklar : Simple Simon der ki derler..

KUTUNUN ICINDEKI NESNELER:
Malzeme:
Kucuk bir kutu ver her gunku kullanilan nesneler kalem,anahtarlik,kitap gibi..
Nasil oynanir:Cocuklar yari daire seklinde oturur.yaklasik 10 nesne ve bir kutu onlerine ortaya konur.Cocugun birine kutunun icine iki nesne koymasi soylenir.Eger cocuk yanlis nesneyi alirsa komut tekrarlanir.Cocuklarin becerisine gore kutunun icvine girecek nesne sayisi artabilir.Iki nesne ile baslayin.Arasira orada olmayan bir nesneyi isteyebilirsiniz bakalim cocuk farkedecek mi,,,Butun nesneler kutunun icine girince cocugu cagirin ve isimlerini sorun.

ANLAMI YANLIS OLAN CUMLELERI DUZELTME: (Correcting semantic absurdities)
Malzeme: cumleler
Nasil oynanir:Cocuklara cumleleri okuyun ve onlara hata yi sorun.Ornekleyin once.Baska bir cocuk bozuk cumleyi duzeltebilir,o gorevi verin/.hatasiz olarakda cumleleri okyabilrisiniz,once boyle basyain belki.
Cesitleme: cumleler yerine hikayeyi okuyun once.
Sonra hatalari farkedip duzeltme yapmalarini oyunla saglayabilrisiniz.
Mesela::Fare kediyi mutfakta kovaladi.
Cocuklar oyun parkinda firini uzerinde oynadilar.
mavi benim en sevdigim hayvandir
Annem gazeteleri hergun yikar gibi..

ALISVERISE GITME:
Istenilen malzeme: Bir dukkanda bulunabilecek seyler;kitap,seker,kagit,kalem,cicek,gazete,sekerleme...
Nasil oynanir:Cocuklar yari daire seklinde oturtulur.Cocuklardan dukkana gitmesi ve bazi seyler ialmasi istenir.Tek bir sey yada iki yeterli.Cocuklardan biri dukkan sahibi rolunu oynar ve sepetteki alinan seyleri torbalara doldurur.
Cesitleme:Oyunu zorlastirmak icin cocuktan daha ‘uzun bir yol’ u takip ederek dukkana gitmesi istenir.
Ayrica torbadaki alinanlara bakmadan soylemeside istenir.(hafizadan bilgiyi aktarabilme becerisine yonelik..bu benim yorumum!)

DEFINE AVCILIGI:
Malzeme:Kolaylikla saklayabileceginiz seyler ve resimlerle eslestirilebilecek bir kutu icindeki ufak nesneler
Nasil oynanir:Nesneler odanin icinde bir yerlere saklanir.Cocuklar tarafindan kolaylikla gorunmemesine dikkat edilir.nesnelerin resimlerini bir kutu icine koyun ve her cocuktan bir resim almasini isteyin.Cocuklara yapmalari gereken seyin aldiklari resimdeki nesneyi bulmak oldugunu soyleyin, yani define avciligi gibi.Bir cocukla gonullu olarak pratik yaparak gosterin digerlerine.
Cocuga komutlar verin;
.kapiya dogru yuru
Cevrende don.
Pencerinin altindaki masayi bul
Masanin altina bak ..gibi.
Komutlari tek tek verin.Komutlarin dogrudan saklanilan seyi bulmaya yonelik olmasina gerek yok/Onemli olan saklanilan seyi bir dizi komuttan sonra bulmasi.

KIYASLAMAYI ANLAMA (understanding comparatives)
Malzeme:9 kareli bir cizelge yapin.Uzun daha uzun en uzun
Sisman daha sisman en sisman
Yuksek daha yuksek en yusek Bu birinci cizelge
Ikincisi: yine 9 kareye bolunmus.
Buyuk daha buyuk en buyuk
Genis daha genis en genis
Cabuk daha cabuk en cabuk
Ucuncusu:
Guclu daha guclu en guclu
Dolu daha dolu tam dolu
Uzak daha uzak en uzak
Dorduncusu:
Kucuk daha kucuk en kucuk
Yakin daha yakin en yakin
Agir daha agir en agir
Besincisi:
Yuksek daha yuksek en yuksek
Kirli daha kirli en kirli
Hafif daha hafif en hafif
Nasil oynanir;
Oyunu oynamadan once cocuklarla bu kavramlar uzerinde calimak zorunda kalabilirsiniz.Bir set resmi cocuklarin onune yere koyun/.Kiyaslanan kelimeleri soyleyin..mesela buyuk..cocuklardan biri kalksin buyuk kelimesini siralama yapsin..buyuk daha buyuk en buyuk gibi.
Cesitleme:
Kiyaslamalar cocuklarin kendileri ilede yapilabilir,Mesela uzun boylu yada yakinlik uzaklik..gibi,.

SEKIL VE RENKLER:
Aynı renkte yada farkli renkte kartonlardan 5 kare,5 daire,5 ucgen kesin
Nasil oynanir:
Oyun oncesi cocuklardan sekillerin uzerinden cizerek boyama yapmalari istenebilir.kavram uzerinde calisilir.Sonra uc farkli renkte iki sekil secin.Bunlari cocuklarin onune koyun/Cocuklardan ozel bir sekil ve renk isteyin..ornek:mavi renkli ucgeni sec.Komutlar basit olmali.Cvocuklar rahatlikla takip edebiliyorlarsa komutlari zorlastirabilirsiniz..or..kirmizi ucgeni ve yesil kareyi sec...gibi..
Cesitleme:
Yeni sekil ve renkleri de bu sekilde tanitabilirsiniz.

KUTUDA NE VAR?
Malzeme:
Kullanimina yada gorunusune gore tarif edilebilecek bir grup nesne.Ornek:gazete,tarak,anahtarlik,pil,elma,bel kemeri,cicek,oyuncak araba, gibi.Ayrica bir kutu yada torba.
Nasil oynanir;
Bir nesneyi kutunun yada torbanin icine koyun,cocuklar gormesin.Nesneyi tarif edin.Genl ipuclari verin,gittikce ipuclarini daha nesneye ozel kilin.Cocuk tahmin edinceye kadar bunu surdurun.ornek:mesela bir elma icin;
Yiyebilecegin bir sey.
Genelllikle yesil yada kirmizi renkli
Agacta yetisir
Yuvarlaktir
Cesitleme:
Oyunu zortlastirabilirsiniz, kullandiginiz kelimeleri dikkatli bir sekilde seçerek.

CIN FISILTISI (Chinese whispers)
Malzeme:
Yok
Nasil oynanir:
Yan yana oturulur.En bastaki kisi bir kelime soyler,o yanindakinin kulagina fisildar,en sonuncu cocuga sorulur o da tekrar.Cocuklarin sirasi degistirilir,ne kadar cok cocuk olursa mesaj o kadar farklilasabilir..
Cesitleme:
Oyunu daha zoir bir hale getirmek icin bir eylem soyl;enir mesela...ayakkabini cikart sonra ayaga kalk..gibi..en sonuncu cocuga ulastiginda bunu yapar.Dil cocuklarin dili anlama seviyesine gore zorlastirilabilir.Soyleki:bahcede kopegimle oynadim ve son ra yemek yedim gibi..

Komutlari tekrar etmek:
Malzeme: renkli boncuklar,kirmizi,mavi,yesil)
Nasil oynanir;
Uc cocuk yoneten olarak secilir.her biri verecekleri komutu belirler.Bu uc kumandana bir renkli boncuk verilir.-kirmiz,mavi,yesil kendilerini tanimlamasi icin.
Diger cocuklarin her uc kucuk kumandanin hangi boncugu aldigini bilmemeleri gerekir.Komutlar basit olmali:
Or:sarki soyle
Kapinin yaninda dur
Ellerini basinin ustune koy gibi..Komut veren cocuklar net bir sekilde komutlarini soylerler.Diger cocuklar sessizce dinlerler.Sessiz gruptan bir cocuga bir renk secmesi soylenir,kirmizi,mavi yesilden.Cocuk secer,rengi sectigi komut veren cocuk one cikar ve boncugu secen gosteri yapacak cocuk komutu tekrar ettirmeden istenileni yapar.Uc komutu da yaptiginda diger uc cocuk oyuna devam eder.

ONU ÇİZ
(DRAW IT)
Malzeme: krayon,renkli kalemler ve kagit
Nasil oynanir;Cocuklar masa etrafinda otururlar.Cocuklarin renk ve sekil cizme becerilerinin seviyesini bilmeniz gerekir oyun oncesi.cocuklardan farkli sekiller,farkli renklerde cizmesi istenir.Kopye cekmeleri onlenir.her bir komut bir kere verilir.mesela;mavi bir daire ciz.tekrara ihtiyaci olan cocuga destek verilir.
Cesitleme;daha kompleks isteklerde bulunursunuz.Or:kirmizi bir daire ciz ve ortasina bir nokta koy ..gibi.

VUCUT DILINI VE DUYGULARI ANLAMA:
Malzeme:liste halinde duygular,,bunlar cocuklara onceden gosterilir.Liste:yorgun mutlu gururulu uzgun kizgin hayalkirikligina ugramis korkmus utangac kendine guvenli heyecanli utanmis sasirmis cani bunalan sabirsiz sinirli incinmis
Nasil oynanir;
Cocuklarin hepsi sizin onunuzde otururlar.Bir dizi duygulari hareketlerle,yuzdeki ifadelerle gosterin onlara..Sozlu destek vermeyin.Cocuklar duygulari simgeleyen mimikleri tahmin ederler.Vucut ve yuz dilini kullanin ve onlarinda taklit etmesini isteyin.
...alıntıdır....

13 Mart 2008 Perşembe

AİLELERİN EVDE YAPABİLECEKLERİ ÇALIŞMALAR

Evde Yapılacak Eğitim Çalışmaları
A) Konuşma Durumu ile İlgili Çalışmalar:
1.konuşmalarda işarete yer vermeyin.
2.Çocuğunuzun uydurduğu sözcükleri kullanmayın. Doğrusunu öğretmeye çalışın. 3.Çocuğunuzun yakınındaki ve en çok kullanılan eşyalarının adını doğru söylemesini öğretin. 4.Sözcüklerin söylenişindeki hataları çocuğu telaşa düşürmeden ve tedirgin etmeden düzeltin. Doğru söylemeye başladıkça onu sözle ödüllendirin.
5.Tren, araba, hayvan seslerini tanıtın.
6.Yaşına uygun öykü ve masalları anlatın.
7.Konuşma taklitle öğrenildiğinden onunla düzgün konuşun.
B) Sayı Kavramını Geliştirme Çalışmaları:
1.Öncelikle söyleneni anlama ve yapma gibi alışkanlıklar kazandırılmalıdır. Örneğin; “kalemi ver”, “kapıyı aç” gibi.
2.Daha sonra “bu kadar ver” emri ile ileri aşamaya geçilir. Çocuğunuz istenilen sayıda eşyayı seçip verecek duruma gelebilmelidir.
3.Bu çalışmalar, önce 1 (bir) sayı kavramının kazandırılması ile başlamalı, daha sonra 2’ye 3’e geçilmelidir.
4.Sayı ile birlikte renk kavramının verilmesi yerinde olur. “İki tane kırmızı düğme ver” şeklinde. 5.Ara sıra 1 (bir) üzerinde çalışmanın arkasından 2 tane isteyerek dikkatinin gelişmesini sağlayın.
6.2’yi kavradıktan sonra bir yere 1 veya 2 tane nesne koyarak “ bu kadar ver” sözüyle hareket ve sayı kavramlarını geliştirme çalışmalarını sürdürün.
C) Renk Kavramını Geliştirme Çalışmaları:
1.İlk olarak doğrudan doğruya kırmızı renk kavramını verin.
2.Çeşitli kırmızı renkteki eşyaları göstererek kırmızı kavramını tekrar edin.
3.“Kırmızı kalemi ver”, “kırmızı düğmeyi al” gibi emirlerle karışık renklerin arasından kırmızıyı seçmesini öğretin.
4.Daha sonra mavi renk kavramını verin.
5.Her iki rengi de öğrendiğinde “mavi kalemi masaya koy”, “kırmızı kutuyu bana ver” gibi emirlerle mavi ve kırmızıyı beraber çalıştırın.
6.Öğrettiğiniz renkten kağıtlarla kesip yapıştırma, el işi alıştırmaları yaptırın, kırmızı ve mavi renkte kalemlerle boyatın, günlük yaşantınızda renklere dikkatini çekin.
7.Çeşitli nesnelerden (kalem, iplik, düğme gibi) aynı renk olanlarını eşlemesini isteyin. Başaramazsa siz yapın, sonra bozup tekrar ondan isteyin.
D) Resimler Üzerine Konuşma Çalışmaları:
1.Renkli resimler üzerinde “bu resimde neler var” diyerek çocuğu gördüklerini söylemeye teşvik edin.
2.Resim üzerinde eşya, hayvan vb. ayrıntılara girip, adlandırmasını isteyin.
3.Resimler üzerinde “ daha ne var” sorusuyla serbest konuşmasına izin verin.
4.Resimlerde sık sık rastlanılan nesneleri çeşitli kartonlara yapıştırarak bir çalışma defteri oluşturun.
5.Bu defter üzerinde konuşmaları sürdürün.
E) Evdeki Eşyaların Tanıtılması Çalışmaları:
1.Eşyanın adı üzerinde durarak, bilmediği yada öğrenmediği eşyaları aralıklı olarak sorun. 2.Birden fazla eşyanın adını aynı anda öğretmekten kaçının.
3.Öğrendiği eşya adları ile basit emirleri yerine getirmesini sağlayın. “Sandalyenin üzerine otur” gibi.
F) El ve Beden Hareketleri Çalışmaları:
1.Ucu sivri olmayan küçük kağıt makası ile kesme işlemi yaptırın.
2.Hamur veya çamur ile çalışın. Avuç içerisindeki yuvarlak yapmasını öğretin.
3.Gazete, kağıt parçalarından avuç içinde top yapıp oynamasını sağlayın.
4.Kağıt, mendil vb. şeyleri öğretin.
5.Delikli boncukları ipe dizmesini isteyin. Zamanla sizin belli bir sıraya dizdiğiniz boncukları aynı sıraya dizmesini öğretin.
6.Kalemle önceleri gelişigüzel karalama, sonradan belirli şekilleri çizebilmesi için alıştırmalar yapın. Önce daire, sonra kare ve üçgen çizdirin.
7.Belirli resimleri, şekilleri kağıttan makasla kesip çıkarmasını öğretin kesilen şekillerin yapıştırılması için çalışmalar yaptırın.
8.Aynı resimleri eşlemesini öğretin.
9.El- göz koordinasyonu için çekiçle çivi çaktırın. Ayrıca makasla çizgi üzerinden kesmesini öğretin.
G) Sosyal Gelişim Çalışmaları:
1.Çocuğu arkadaş edinebileceği yerlere götürün, arkadaşlık kurup oynamasına yardımcı olun. 2.Çarşı, Pazar gibi toplu yerlere götürerek dış çevre ile ilişki kurmasını sağlayın. 3.Çalışmalarınızda sabırlı, güleryüzlü, sevecen bir tutum takınmayı unutmayın. Ona güven verip bazı etkinlikleri başarabileceğine inanmasını sağlayın.

10 Mart 2008 Pazartesi

MEB ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ (2008)

8 Mart 2008 CUMARTESİ
Resmî Gazete
Sayı : 26810
YÖNETMELİK
Millî Eğitim Bakanlığından:
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI
YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, her derece ve türdeki özel öğretim kurumlarının açılış ve işleyişiyle ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri veya özel hukuk hükümlerine göre yönetilen tüzel kişilerce açılan özel öğretim kurumları ile yabancılar tarafından açılmış bulunan özel öğretim kurumlarını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu, 30/4/1992 tarihli ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun ile 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aday eğitim personeli: Kurumda ilk defa göreve başlayan eğitim personelini,
b) Azınlık okulları: Rum, Ermeni ve Musevî azınlıklar tarafından kurulmuş, Lozan Antlaşması ile güvence altına alınmış ve kendi azınlığına mensup Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerin devam ettiği okul öncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretim özel okullarını,
c) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
ç) Çeşitli kurslar: Kişilerin sosyal, kültürel ve mesleki alanlarda bilgi, beceri, yetenek ve deneyimlerini geliştirmek veya isteklerine göre serbest zamanlarını değerlendirmek üzere faaliyet gösteren her kademedeki özel öğretim kurumlarını,
d) Dershane: Öğrenci ve mezunları bir üst okula veya yükseköğretime giriş sınavlarına hazırlamak, istedikleri derslerde yetiştirmek ve bilgi, beceri, yetenek ve deneyimlerine katkıda bulunmak, düzeylerini yükseltmek amacıyla faaliyet gösteren özel öğretim kurumlarını,
e) Diğer personel: Kurumda eğitim-öğretim hizmetleri sınıfı dışındaki görevli personeli,
f) Eğitim personeli: Kurumda görevli yönetici, öğretmen, uzman öğretici, usta öğretici, fizyoterapist, psikolog, odyolog, sosyal hizmet uzmanı ve benzeri personeli,
g) Genel müdürlük: Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünü,
ğ) Hizmet içi eğitim merkezi: Kurum ve kuruluşların personeline belli bir alanda eğitim veren özel öğretim kurumlarını,
h) Kanun: Özel Öğretim Kurumları Kanununu,
ı) Kurucu: Kurumun sahibi olup adına kurum açma izin belgesi düzenlenen gerçek veya tüzel kişiyi,
i) Kurucu temsilcisi: Özel hukuk tüzel kişileri veya özel hukuk hükümlerine göre yönetilen tüzel kişiler tarafından seçilen ve kurum açma, kapatma, devretme ve benzeri işlemleri yapma yetkisine sahip olan kişiyi,
j) Kurum: Özel okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim, özel eğitim okulları ile çeşitli kursları, uzaktan öğretim yapan kuruluşları, dershaneleri, motorlu taşıt sürücüleri kurslarını, hizmet içi eğitim merkezlerini, öğrenci etüt eğitim merkezlerini, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri ile benzeri özel öğretim kurumlarını,
k) Kurum kontenjanı: Kurumda aynı anda öğrenim görecek en fazla öğrenci/kursiyer sayısını,
l) Milletlerarası özel öğretim kurumları: Yalnız yabancı uyruklu öğrencilerin devam edebilecekleri özel öğretim kurumlarını,
m) Millî eğitim müdürlüğü: Özel öğretim kurumunun bulunduğu yerin il veya ilçe millî eğitim müdürlüğünü,
n) Motorlu taşıt sürücüleri kursu: Motorlu taşıt sürücü eğitimi veren ve trafikle ilgili eğitim-öğretim yapan özel öğretim kurumlarını,
o) Okul: Okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve ortaöğretim özel okullarını,
ö) Öğrenci etüt eğitim merkezi: Öğrencilerin derslerine çalışmalarına, ödev ve projelerini yapmalarına yardımcı olan, ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda çeşitli eğitim faaliyetlerinin yürütüldüğü özel öğretim kurumlarını,
p) Özel eğitim okulu: Özel eğitim gerektiren bireylere hizmet veren özel olarak yetiştirilmiş personelin bulunduğu, okulun özelliğine göre hazırlanmış örgün eğitim programlarının uygulandığı, ayrıca bireysel-grup destek eğitimi veya rehabilitasyon hizmetlerinin verildiği özel öğretim kurumunu,
r) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi: Özel eğitim gerektiren bireylerin konuşma ve dil gelişim güçlüğü, ses bozuklukları, zihinsel, fiziksel, duyusal, sosyal, duygusal veya davranış problemlerini ortadan kaldırmak ya da etkilerini en az seviyeye indirmek, yeteneklerini yeniden en üst seviyeye çıkarmak, temel öz bakım becerileri ile bağımsız yaşam becerilerini geliştirmek ve topluma uyumlarını sağlamak amacıyla faaliyet gösteren özel öğretim kurumlarını,
s) Usta öğretici: En az ortaöğretimden mezun olmuş ve alanında öğrenim gördüğünü belgelendiren veya alanında sertifika sahibi olan öğreticileri,
ş) Uzaktan öğretim yapan kuruluşlar: Çeşitli nedenlerle öğrenimlerini sürdüremeyenlere her türlü iletişim araçları ile eğitim-öğretim yapan kurumları,
t) Uzman öğretici: Görevlendirileceği alanda yükseköğrenim görmüş öğreticileri,
u) Yabancı okullar: Yabancılar tarafından açılmış özel okulları
ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Kurum Açma, Devir, Nakil ve Kapatma

Kurum açma
MADDE 5 – (1) Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya özel hukuk hükümlerine göre yönetilen tüzel kişilere, bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılan inceleme sonucunda valilikçe açılması uygun görülen kurumlardan;
a) Okullar dışındaki özel öğretim kurumlarına kurum açma izni valilikçe,
b) Okullara ilişkin başvurular, ekleriyle birlikte Bakanlığa gönderilir. Uygun görülmesi hâlinde kurum açma izni Bakanlıkça
verilir.
(2) Kurumlarda eğitim-öğretim ve yönetim, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununda düzenlenen Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkelerine uygun olarak yürütülür.
(3) Kurum açma izninin verilebilmesi için aşağıdaki belgeler istenir;
a) Kurum açacaklar için başvuru formu (EK-1).
b) Kurucu ya da kurucu temsilcisinin affa uğramış olsalar bile yüz kızartıcı bir suçtan veya kasdî bir suçtan dolayı altı ay veya daha fazla hapis cezası ile hüküm giymemiş olunduğuna dair yazılı beyan.
c) Kurucu tüzel kişi ise kuruluş amaçları içinde özel öğretim kurumu işletmeciliği yapılacağına ilişkin ifadenin de yer aldığı ve tüzel kişinin niteliğine göre Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanmış ana sözleşme, tüzük ya da vakıf senedi.
ç) Kurucu temsilcisinin kurumu açma, kapatma, devir ve benzeri işlemleri yürütme yetkisine sahip olduğunun belirlendiği yönetim kurulu kararı.
d) Kurumun açılacağı binanın/binaların ve her katı için ayrı ayrı dört adet 35x50 cm veya A3 ebadında kâğıtlara çizilmiş yerleşim planı.
e) Okullar için, Millî Eğitim Bakanlığı Özel Okullar Çerçeve Yönetmeliğine; özel, özel eğitim okulları için ise Millî Eğitim Bakanlığı Özel, Özel Eğitim Okulları Çerçeve Yönetmeliğine uygun olarak hazırlanmış dört nüsha kurum yönetmeliği.
f) Yukarıda (e) bendinde belirtilen yönetmeliklerden farklı kurum yönetmeliği hazırlanması hâlinde Talim ve Terbiye Kurulunca onaylanmak üzere dört nüsha kurum yönetmeliği ve disketi/CD’si.
g) Resmî benzeri olmayan veya deneme mahiyetinde program uygulayan kurumlar ile Bakanlıkça onaylanarak uygulamaya konulmuş öğretim programı ve haftalık ders çizelgesi bulunmayan kurumlar için; Bakanlıkça onaylanmak üzere dört nüsha öğretim programı, haftalık ders çizelgesi ve disketi/CD’si.
ğ) Yönetici ile kurumun faaliyet alanındaki derslere girmesi gereken toplam eğitim personelinin en az üçte birine ait görevlendirme teklifleri ve kurum öğretime başladığında ise gerekli tüm personele çalışma izni tekliflerinin yapılacağına dair taahhütname.
h) Kurum binası kurucuya ait ise tapu senedi örneği; kurum binası kiralık ise okullarda öğretim süresi kadar, diğer kurumlarda da en az bir yıllık kira sözleşmesinin aslı veya onaylı örneği.
ı) Denizcilik kursu, havacılık kursu gibi özellik arz eden özel öğretim kurumları için ilgili bakanlıkların uygun görüşü.
i) Yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişiler tarafından veya Türk vatandaşlarıyla ortaklık yolu ile açılacak milletlerarası özel öğretim kurumları için ayrıca, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu çerçevesinde Bakanlar Kurulunun izni.
(4) Gerçek kişilerde kurucu, tüzel kişilerde kurucu temsilcisi, üçüncü fıkrada belirtilen belgeler ile kurum açmak için valilik veya kaymakamlıklara müracaat eder. Müracaat eden kişiye, müracaat tarihinin yazılı olduğu bir alındı belgesi verilir.
(5) Kaymakamlıklara yapılan müracaatlara ilişkin dosya, 3 iş günü içinde bir üst yazı ile valiliğe gönderilir.
(6) Özel eğitim okulunun ilköğretim programı ile ilköğretim ve ortaöğretim okulları için ders yılının başlamasından 30 gün sonra verilen kurum açma izinleri, ertesi ders yılından itibaren geçerlidir. Okul öncesi eğitim kurumları ve milletlerarası öğretim kurumlarında bu süre aranmaz.
(7) Kurum açma izni alınmadıkça kuruma öğrenci kaydı yapılamaz ve öğretime başlanılamaz.
(8) Gerçek ve tüzel kişiler tarafından; hizmet içi eğitim kapsamına giren faaliyetlerin dışında, Kanun kapsamında belirtilen faaliyetler, Kanuna göre yetkili makamlardan kurum açma izni alınmadan yapılamaz.
Valilikçe yapılacak işlemler
MADDE 6 – (1) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen belgelerin eksiksiz ve uygun olması hâlinde il millî eğitim müdürlüğünce; bayındırlık ve iskân müdürlüğü, sağlık müdürlüğü ve itfaiye müdürlüğünden, açılacak kuruma ait binanın, kurum türü dikkate alınarak Genel Müdürlükçe belirlenecek standartlara göre incelenmesi ve 10 gün içerisinde rapor düzenlenmesi birer yazı ile istenir.
(2) Bu raporlarda, kurum açılacak binanın ve bölümlerinin kullanım amacına her bakımdan uygun ve yeterli olduğunun belirtilmesi hâlinde görevlendirilen ilköğretim müfettişlerince;
a) Kurum açılacak binanın açık adresi ve kurumun türüne göre Genel Müdürlükçe belirlenecek standartlarda belirtilen bölümlerin kullanılış amaçlarına her bakımdan uygun ve yeterli olup olmadığı,
b) Meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerlerin, okul açılacak binalardan kapıdan kapıya en az yüz metre mesafede, özel eğitim okulları ile diğer özel öğretim kurumlarının açılacağı binalarda ise yukarıda belirtilen türdeki iş yerlerinin aynı binada yer alıp almadığı,
c) Okul açılacak olan binaların bahçesinin, Bakanlıkça belirlenen standartlara uygun olup olmadığı,
ç) İlköğretim, özel eğitim ve ortaöğretim okulu açılacak binaların müstakil ve tamamının kullanım hakkının okula ait olup olmadığı,
d) Genel Müdürlükçe yönerge ile belirlenecek standartlarda belirtilen bölümlerden hangileri varsa sayıları ve ebatları ile bu bölümlerin her birinin kaç öğrenci/kursiyer için yeterli olduğu, bunlara göre kurumun toplam gündüzlü ve yatılı öğrenci kapasitesinin ne olabileceği,
e) Okullar için, Bakanlıkça onaylanmak üzere kurumca hazırlanmış kurum yönetmeliğinin bulunup bulunmadığı,
f) Resmî benzeri olmayan, farklı öğretim programlarının onaylandığı, Talim ve Terbiye Kurulu Kararının tarihi ve sayısı,
g) Yönetici ile kurumun faaliyet alanındaki dersleri okutması gereken toplam eğitim personelinin en az üçte birine ait görevlendirme tekliflerinin ve kurum öğretime başladığında ise gerekli tüm personele çalışma izni tekliflerinin yapılacağına dair taahhütnamenin bulunup bulunmadığı,
ğ) Genel Müdürlükçe belirlenecek standartlarda açılacak olan kurum için belirtilen araç-gerecin bulunup bulunmadığı,
h) Motorlu taşıt sürücü kursları için, uygun direksiyon eğitim alanı raporu ve elektrik projesinin olup olmadığı
tespit edilerek raporda ayrıntılı şekilde belirtilir.
(3) Raporda; belirtilen şartların yerine getirildiğinin ve kurumun açılmasında bir sakınca bulunmadığının belirtilmesi hâlinde, özel okullar dışındaki özel öğretim kurumlarına 5 iş günü içinde valilikçe kurum açma izni verilir. Açılması uygun görülen özel okullara ilişkin başvurular ise ekleriyle birlikte kurum açma izni verilmek üzere Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça açılması uygun görülen okul öncesi eğitim ve ilköğretim seviyesindeki okullara 5 iş günü içinde kurum açma izni verilir. Ortaöğretim seviyesindeki okullar için Bakanlık müfettişlerince düzenlenecek rapora göre Bakanlıkça 5 iş günü içinde kurum açma izni verilir. Bu süre, Bakanlıkça verilecek kurum açma izinlerinde raporun veya valilik teklifinin Genel Müdürlük evrakına giriş tarihinden itibaren hesaplanır. Raporda eksiklikler belirtilmiş ise bu eksikliklerin giderilmesi için kurucu veya kurucu temsilcisinin taahhüdü doğrultusunda valilikçe en fazla 30 gün ek süre verilebilir.
(4) Kurum açma izin talebinin valilikçe reddedilmesi hâlinde, kurucu ve kurucu temsilcileri tarafından taleplerinin reddine ilişkin işlemin tebliğinden itibaren 15 iş günü içinde; kurum açma başvurusunda istenilen belgeler, valilikçe düzenlenen rapor ve talebin reddine ilişkin yazının da ekinde bulunduğu bir dilekçe ile Bakanlığa itirazda bulunulabilir. İtiraz, Genel Müdürlük evrakına giriş tarihinden itibaren 15 iş günü içinde karara bağlanır.
(5) Valiliklerce denizcilik veya havacılık gibi kurslara verilen kurum açma izninin bir örneği ilgili kurum ve kuruluşlara, motorlu taşıt sürücü kurslarına verilen kurum açma izninin bir örneği ise il emniyet müdürlüğüne gönderilir.
Ad verme
MADDE 7 – (1) Özel öğretim kurumlarına verilecek adların, Türk Millî Eğitiminin genel ve özel amaçları ile temel ilkelerine aykırı düşmemesi ve Türkçe olması şartıyla kurumun amacına ve düzeyine uygun ve belli bir anlam taşıması gerekir.
(2) Özel öğretim kurumu adları, kurum açma izni ile birlikte verilir. Kurumların adları, birinci fıkraya uygun olmak şartıyla kurum açma iznini veren merciin onayı ile değiştirilebilir.
(3) Özel öğretim kurumlarının ad ve unvanlarının, başka özel öğretim kurumları tarafından kullanılmasında, 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 7/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ile 24/6/1995 tarihli ve 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve diğer ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
Ruhsat alma
MADDE 8 – (1) Kurum açma izni alan kurucu veya kurucu temsilcisi, bu izin ile birlikte yetkili merciye müracaat ederek 10/8/2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alır.
Kurum açma izninin iptali ve geçici olarak kapatma
MADDE 9 – (1) Kurum açma izni alan bir kurum, iki yıl içinde öğretime başlamazsa veya öğretime başladıktan sonra izinsiz olarak öğretime ara verirse yahut iznin alınış amaçları dışında kullanıldığı tespit edilirse izni veren merci tarafından kurum açma izni iptal edilir.
(2) Özel öğretim kurumları, kurum açma şartlarından herhangi birini kaybetmesi veya izinsiz değişiklik yapması, mevzuatta belirtilen sayıda personel çalıştırılmaması veya mevzuata aykırı personel çalıştırılması, reklam ve ilana ilişkin gerekli şartların yerine getirilmemesi hâlinde, davranışın ağırlık derecesine göre 15 günden az olmamak kaydıyla üç aya kadar geçici olarak kurum açma izni veren merci tarafından kapatılır. Geçici olarak kapatılan kurumda öğrenim gören öğrenci/kursiyerlerle ilgili valilikçe gerekli tedbir alınır.
(3) 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununun genel ve özel amaçlarıyla temel ilkelerine uymayan, kurumunu mevzuata uygun kapatmayan, geçici olarak kapatma cezası alan ve aynı fiilî tekrar işleyen kurumların kurum açma izni, izni veren merci tarafından iptal edilir.
(4) Geçici olarak kapatma cezası verilen kurumların geçici kapatma sürelerinin dolması ve valiliklerce eksikliklerini tamamladıklarının tespit edilmesi hâlinde öğretime devam etmelerine izin verilir.
(5) Kurum açma izni veren merci tarafından kurum açma izni iptal edilen kurumlar, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı veren yetkili idareye bildirilir.
Kurucu isteğiyle öğretime ara verme
MADDE 10 – (1) Kurucu veya kurucu temsilcisi; valilik veya Bakanlıkça mazereti uygun görülmesi, kurumda öğrenci/kursiyerlerin bulunmaması ve personel görevlendirilmesi dışında kurum açma şartlarını koruması kaydıyla en çok bir yıl süreyle kurum açma izni veren merciin izniyle öğretime ara verebilir.
(2) Verilen süre sonunda veya süre sona ermeden kurucu veya kurucu temsilcisi tarafından öğretime başlama talebinde bulunulması ve yaptırılacak incelemede kurumun eğitim-öğretime hazır olduğunun valilikçe tespit edilmesi hâlinde kurum açma izni veren merci tarafından ilköğretim ve ortaöğretim okullarına öğretim yılı başında; diğer kurumlara ise dönem başında öğretime başlaması şartıyla izin verilir.
(3) Verilen süre sonunda öğretime başlamayan kurumun kurum açma izni iptal edilir.
Yıllık çalışma takvimi
MADDE 11 – (1) Özel okullarda, resmî okullar için hazırlanan yıllık çalışma takvimi uygulanmakla birlikte, valilikçe kabul edilmesi hâlinde ayrı bir çalışma takvimi de düzenlenebilir.
(2) Yeni kurum açma izni verilen özel okulların kayıt-kabul süreleri, gerektiğinde valiliklerce 15 gün uzatılabilir.
(3) Okul öncesi eğitim kurumları, kurslar, dershaneler, öğrenci etüt eğitim merkezleri, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, hizmet içi eğitim merkezleri ve uzaktan öğretim yapan kuruluşların çalışma takvimleri kendi yönetmeliklerine göre düzenlenerek onaylanmak üzere valiliğe gönderilir.
(4) Sağlık ve diğer zorunlu hâller nedeniyle resmî mercilerce alınan kurumların tatil edilmesi kararlarına, dengi özel öğretim kurumları da uymak zorundadır.
Kurum binaları
MADDE 12 – (1) Meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerlerin, okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim okulu binalarından kapıdan kapıya en az yüz metre uzaklıkta bulunması zorunludur. Ölçüm yapılırken binaların varsa bahçe kapıları, yoksa bina kapıları; kapıların birden fazla olması durumunda ise en yakın kapı esas alınır.
(2) Özel eğitim okullarının açılışında bu kurumların binaları ile umuma açık yerler ve açık alkollü içki satılan yerler arasında en az yüz metre uzaklıkta bulunması şartı aranmaz. Ancak, bu yerler özel eğitim okullarıyla aynı binada bulunamaz.
(3) Okul öncesi eğitim kurumlarının bahçesi bulunan ve tamamı okula ait binalarda ya da bahçesi bulunan binanın bahçe katında, birbirine bitişik binaların birbirine bağlantılı aynı katlarında, birbirine bitişik daire veya bahçe katının bir üst ya da bir alt arka arkaya katlarında olmak zorundadır.
(4) İlköğretim, özel eğitim ve ortaöğretim okulu açılacak binaların, bahçe içerisinde ve tamamı okula ait müstakil olması gerekir.
(5) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin açılacağı binalarda; meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerler bulunamaz. Ayrıca tamamı kuruma ait binalarda ya da binanın bahçe katında, birbirine bitişik binaların birbirine bağlantılı aynı katlarında, birbirine bitişik daire veya bahçe katının bir üst ya da bir alt arka arkaya katlarında, aynı bahçe içerisinde tamamı kuruma ait binalarda olması ve kurum binasının iki veya daha fazla katlı olması hâlinde asansör bulunması gerekir.
(6) Diğer kurumların açılacağı binalarda; meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerler bulunamaz. Ayrıca bu kurumların;
a) Bütün birimleri aynı binanın birbirine bitişik daire veya katlarında,
b) Bitişik binaların birbirine bağlantılı aynı katlarında,
c) Aynı bahçe içerisinde tamamı kuruma ait binalarda
olması gerekir.
(7) Binaların aynı katında farklı kuruculara ait özel öğretim kurumları açılamaz.
Bir arada bulunabilecek okullar
MADDE 13 – (1) Okullara ait bina ve binalar içinde iki ayrı kurucuya ait aynı veya farklı derecede veya türde okul bulunamaz.
(2) Aynı kurucuya ait olmak üzere aynı veya farklı derecelerde sadece özel okullar bir arada bulunabilir. Bunun için kurucu veya kurucu temsilcisi bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (a), (d), (e), (f), (g) ve (h) bentlerinde belirtilen belgelerle müracaat eder. Yönetmeliğin 6 ncı maddesine göre valilikçe gerekli inceleme yapılarak açılması uygun görülen özel okullara ilişkin başvurular, ekleriyle birlikte kurum açma izni verilmek üzere Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça uygun görülen okul öncesi eğitim ve ilköğretim okullarına 5 iş günü içinde, ortaöğretim okullarına ise Bakanlık müfettişlerince düzenlenecek raporda uygun görülmesi hâlinde 5 iş günü içinde kurum açma izni Bakanlıkça verilir.
(3) Özel okullara ait binalarda ilaveler veya değişiklikler yapılarak alan veya dal ilavesi yapılmak istenmesi hâlinde yukarıdaki şartlar yerine getirilir.
Program ilavesi yapma
MADDE 14 – (1) Okullar dışındaki diğer özel öğretim kurumu için kurum açma izni almış bulunan kurucu veya kurucu temsilcisi bir dilekçe ile kurumun son yerleşimini gösteren dört adet 35x50 cm veya A3 ebadında kâğıtlara çizilmiş yerleşim planı, ilave edilecek öğretim programı ile programın onaylandığı Talim ve Terbiye Kurulu kararı, ilave edilecek programa ait Genel Müdürlükçe belirlenecek standartlarda belirtilen bölümler ve araç-gereç listesi, yönetici hariç görevlendirilecek eğitim personeli çalışma izin teklifleriyle valiliğe başvurur.
(2) İl millî eğitim müdürlüğünce yaptırılacak inceleme sonucunda uygun görülmesi hâlinde kurum açma izni veren merci tarafından program ilavesi yapılır.
(3) Ancak; C, D ve E sertifika sınıfı öğretim programlarından herhangi biri için izin almış olan motorlu taşıt sürücüleri kursuna, bu öğretim programlarından birinin ilave edilmek istenmesi ya da (EK-3)’deki tabloda yer alan öğretim programlarını uygulamak üzere izin alan kurslardan, tabloda belirtilen diğer öğretim programlarını da ilave yapmak için başvurmaları hâlinde kurumda ilköğretim müfettişlerince inceleme yapılmaz.
Devir ve kurucu temsilcisi değişikliği
MADDE 15 – (1) Kurumun, kuruculuk koşullarını taşıyan başka bir gerçek veya tüzel kişiliğe devredilebilmesi için;
a) Yeni kurucu gerçek kişi ise yeni kurucuya, tüzel kişi ise kurucu temsilcisine ait bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde sayılan belgeler,
b) Eğitim personeli ile diğer personelin görevlendirme teklifleri ve yenilenen iş sözleşmeleri,
c) Kurumun borç ve alacaklarının vadesi gelmemiş olanlar da dâhil olmak üzere, kurumu devralan kişi veya tüzel kişiler tarafından mı, kurumu devreden kişi veya tüzel kişilerce mi üstlenildiğini de gösterir noterlikçe düzenlenen devir senedi,
ç) Kurum binası kiralık ise okullarda öğretim süresi kadar, diğer kurumlarda en az bir yıllık kira sözleşmesinin aslı, kurum binası kurucuya ait ise tapu senedi örneği,
d) Kurumda kurucu odasının bulunduğu veya devir alacak kurucunun aynı ilde kurucu odası bulunan özel öğretim kurumu bulunduğuna ilişkin yazılı beyanı,
e) Bir arada bulunan kurumlardan herhangi birinin devrinde, her kurumun Genel Müdürlükçe belirlenecek standartlarda belirtilen bölümlerin tamamının bulunduğunu, ikiden fazla bir arada bulunan kurumların devrinde ise devri yapılmayan kurumların bir arada faaliyette bulunma şartlarını taşıdığını gösterir yerleşim planı
tamamlanarak valiliğe müracaat edilir.
(2) Kurumun devir işlemleri, yukarıda belirtilen belgelerin uygun görülmesi hâlinde kurum açma izni veren merciin izni ile 5 iş günü içinde yapılır.
3) Ancak, valilikçe yapılan incelemede kurumun müracaat tarihinden önce yapılan teftiş veya denetimlerinde kurumun geçici kapatılmasına ilişkin teklif uygulanmasından sonra devir işlemi gerçekleştirilir. Sürekli kapatılma teklifi getirilen kurumlar devredilemez.
(4) Özel öğretim kurumu kurucusu olan şirketin türünün değiştirilmesi ve bu değişikliğin Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanması hâlinde kurucu temsilcisi, devir senedi dışında yukarıdaki belgelerle birlikte valiliğe müracaat eder.
(5) Kurum devir işlemleri, kurum açma iznini veren merci tarafından sonuçlandırılmadıkça kurum devredilmiş sayılmaz.
(6) Kurucusu tüzel kişilik olan kurumlarda kurucu temsilcisi değişikliği;
a) Kurucu temsilcisi değişikliğine ait yönetim kurulu kararı,
b) Kurucu temsilcisine ait bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde sayılan belgeler
tamamlanarak müracaat üzerine valilikçe kurucu temsilcisi değişikliği yapılır.
(7) Kurucu temsilcisinin, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde sayılan şartları taşıması ve uygun görülmesi hâlinde kurum açma izni veren merciin izni ile kurucu temsilcisi değişikliği 5 iş günü içinde yapılır.
(8) Kurucu temsilciliği değişikliği işlemleri, kurum açma iznini veren merci tarafından sonuçlandırılmadıkça kurucu temsilcisi değişikliği tamamlanmış sayılmaz.
Kurumların dönüşümü
MADDE 16 – (1) Daha önceden kurum açma izni alan kurumların kurucuları, mevcut kurumunu bir başka özel öğretim kurumuna dönüştürmek istemesi hâlinde; bu Yönetmelikteki binaya ait belgeler dışındaki belgelerle birlikte Genel Müdürlükçe belirlenecek standartlarda belirtilen şartları yerine getirerek valiliğe müracaat eder. Valilikçe yaptırılacak inceleme sonucunda uygun görülmesi ve bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesinde üç aylık bekleme süresi dışındaki şartların da yerine getirilmesi hâlinde 10 iş günü içinde aynı anda yeni kuruma, ilgili merci tarafından kurum açma izni verilmesiyle eski kurum, ilgili merci tarafından kapatılarak dönüşümü sağlanır.
Kurucu yetkilerinin geçici olarak devri
MADDE 17 – (1) Kurucu veya kurucu temsilcisinin talep etmesi hâlinde ve valilikçe uygun görüldüğü takdirde, zorunlu hâllerde kurucu veya kurucu temsilcisi görev ve yetkilerinin bir kısmını veya tamamını, süresi belirtilmek kaydıyla en fazla bir yıl için kurucu veya kurucu temsilcisi olma şartlarını taşıyan bir kişiye; tüzel kişiliklerde yönetim kurulunun kararı, gerçek kişiliklerde noterlikçe onaylı bir sözleşme ile geçici olarak devredilebilir.
Kurum nakli
MADDE 18 – (1) Kurucu veya kurucu temsilcisi, kurumunu başka bir binaya nakil yapacağını bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (e), (ı) ve (i) bentlerinde belirtilen belgelerle kaymakamlık veya valiliğe bildirir. Nakil yapılacak binanın, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen müfettişlerce yapılacak inceleme sonucunda 5 inci maddesinde sayılan kurum açılacak bina ile ilgili şartlara uygun olduğunun görülmesi hâlinde, kurum açma iznini veren merci tarafından 5 iş günü içerisinde kurum nakline izin verilir. Bu süre, okul öncesi eğitim, ilköğretim ve özel eğitim okulları için evrakın Genel Müdürlük evrakına giriş tarihinden itibaren hesaplanır. Bu izin işlemi tamamlanmadan yeni bina veya binalarda öğretime başlanamaz ve öğrenci kaydedilemez.
(2) İller arasında özel öğretim kurumları nakli yapılamaz.
(3) Yangın, deprem, sel, sağlık sebepleri ve tahliye kararı gibi hâllerden dolayı binayı ani olarak terk etme durumunda kalan kurumlar, kurum nakil şartları aranmaksızın sadece kontenjan tespiti yapılarak valiliğin izniyle faaliyetine başka bir binada geçici olarak devam edebilir. Bu durum valiliklerce Bakanlığa bildirilir. Bu kurumlar, o binadaki faaliyetlerine en çok bir yıl devam edebilir. Bu süre sonunda şartları uygun bina sağlayarak nakil izni almayan kurumların kurum açma izinleri iptal edilir.
Yerleşim ve kontenjan değişikliği
MADDE 19 – (1) Kurucu veya kurucu temsilcisi kuruma bina, blok, kat ilavesi veya mevcut binada değişiklik yapmak suretiyle kontenjan değişikliği yapacağını, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (e), (ı) ve (i) bentlerinde belirtilen belgelerle kaymakamlık veya valiliğe bildirir. Binada, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen müfettişlerce yapılacak inceleme sonucunda 5 inci maddede sayılan kurum açılacak bina ile ilgili şartlara uygun olduğunun görülmesi hâlinde kurum açma iznini veren merci tarafından 10 iş günü içerisinde kontenjan değişikliği için izin verilir.
(2) Binada değişiklik yapılmadan genel kontenjana etki eden yerleşim planı değişikliklerine, Genel Müdürlükçe yönergede belirlenecek standartlar dikkate alınarak il millî eğitim müdürlüklerince düzenlenecek rapora göre kurum açma izni veren merci tarafından izin verilir.
(3) Genel kontenjanda ve dersliklerde değişiklik olmaması şartıyla sadece kurum açma iznini veren merci tarafından belirlenen kurumun bölümleri arasında yapılacak yerleşim planı değişiklikleri, Genel Müdürlükçe yönergede belirlenecek standartlar da dikkate alınarak kurum müdürlüğünce yapılır. Değişiklik yapılan yerleşim planının bir örneği valiliğe gönderilir.
(4) Valilikçe izin verilen kontenjan değişiklikleri Bakanlığa bildirilir.
Kuruculuk hakkının kaybedilmesi
MADDE 20 – (1) Gerçek kişi olan kurucunun, Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde belirtilen kuruculuk şartlarını kaybettiğinin tespit edilmesi hâlinde; kurumu devretmesi ve kurumla ilişkisinin kesilmesi için bir ay süre verilir. Verilen süre içerisinde devrin gerçekleştirilmemesi hâlinde kurum, devir yapılıncaya kadar valilikçe gerekli tedbirler alınarak öğretime ara verilir. Öğretimine ara verilen kurumun bir yıl içinde devrinin gerçekleşmemesi durumunda kurum açma izni iptal edilir.
(2) Gerçek kişi olan kurucunun ölümü hâlinde ise veraset ilamında belirtilen kanuni mirasçıların tamamının noter onaylı vekâletname ile aralarından seçecekleri, şartları taşıyan bir kimseyi bir ay içinde kurucu olarak göstermeleri gerekir. Verilen süre içerisinde yeni kurucu teklifinin yapılmaması hâlinde bu teklif yapılıncaya kadar valilikçe gerekli tedbirler alınarak öğretime ara verilir. Öğretimine ara verilen kurumun, bir yıl içinde yeni kurucu teklifinin yapılmaması durumunda kurum açma izni iptal edilir.
(3) Kurucusu tüzel kişi olan kurumlarda; kurucu temsilcisinin Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (b) bendinde belirtilen kuruculuk şartlarını kaybetmesi veya ölümü hâllerinde, şartları taşıyan başka bir temsilcinin bir ay içinde usulüne göre seçilip bildirilmesi gerekir. Bu süre içinde bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen kurumların kurum açma izinleri valilikçe gerekli tedbirler alınarak iptal edilir.
(4) Kurucu veya kurucu temsilcisinin birden fazla özel öğretim kurumunda kurucu ya da kurucu temsilcisi olması hâlinde yukarıdaki hükümler diğer kurumlarına da uygulanır.
Kurucunun kurumda görev alması
MADDE 21 – (1) Bir kimse birden fazla kurumun kurucusu veya kurucu temsilcisi olabilir. Bu Yönetmeliğin ilgili maddelerinde sayılan şartları taşıyan kurucu ya da kurucu temsilcisi eğitim personeli olabilir. Üzerinde müdürlük görevi bulunmayan kurucu veya kurucu temsilcisi, kurumun eğitim-öğretimine ve bunlarla ilgili yönetim işlerine karışamaz. Ancak kurucu veya kurucu temsilcisi eğitim-öğretimle ilgili toplantılara katılarak görüşlerini öneri şeklinde kurula bildirebilir.
Kurum binalarının kullanılması
MADDE 22 – (1) Kurum binaları, kuruluşlarına esas olan eğitim-öğretim hizmetleri dışında başka bir amaçla kullanılamaz. Ancak, eğitim-öğretim faaliyetlerinin yapılmadığı zamanlarda eğitim kapsamında veya eğitimin genel ilkelerine aykırı olmayan ve Kanun kapsamına girmeyen ücretli veya ücretsiz, kısa süreli ve geçici faaliyetler kaymakamlığın/valiliğin izniyle yapılabilir.
Kurucunun kurumu kapatması ve program iptali
MADDE 23 – (1) Bir özel öğretim kurumunun kurucusu; kurum açma izni veren merciye, eğitim personeli ve diğer personel ile öğrenci veya kursiyerlere en az üç ay önce yazılı olarak bildirmek şartıyla ve gerekçesi kurum açma izni veren merci tarafından uygun bulunduğu takdirde okullarda öğretim yılı sonunda, diğer kurumlarda ise dönem sonunda kurumunu kapatabilir.
(2) Kurum, Valilikçe yapılacak inceleme sonucunda kurumda öğrenim gören öğrenci veya kursiyer bulunmadığı, eğitim personeli ve diğer personelinin özlük ve benzeri hakları açısından ilişiğinin kalmadığının tespit edilmesi hâlinde ve kurum açma izni veren merci tarafından da uygun görüldüğü takdirde kapatılabilir.
(3) Kapatılan kurumlarla ilgili olarak öğrenci/kursiyer veya velilerinin, kurucular aleyhine genel hükümlere göre dava açma hakları saklıdır.
(4) Kurucunun isteği üzerine özel öğretim kurumlarında uygulanan programlardan birinin iptali için; il millî eğitim müdürlüklerince o programda kayıtlı öğrenci/kursiyer bulunmadığı ve iptalinde sakınca olmadığına ilişkin düzenlenecek rapora göre kurum açma izni veren merci tarafından program iptal edilir.
Okulların kademeli olarak kapatılması
MADDE 24 – (1) Kurucunun veya kurucu temsilcisinin kademeli kapatma talebi üzerine ya da Bakanlıkça hakkında kapatma kararı verilen okul, kararın verildiği tarihi takip eden öğretim yılından itibaren ve ilk sınıfından başlamak üzere okulun mevcut öğrencileri normal süresi içinde mezun oluncaya veya nakil ve diğer nedenlerle ayrılıncaya kadar kademeli olarak kapatılır.
(2) Hakkında kademeli kapatma kararı verilen okulun, kapatılmamış sınıflarına naklen öğrenci alınabilir.
Usulsüz kapatma
MADDE 25 – (1) Bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesinde belirtilen şartlara uymadan kurumunu kapatan kurucuya tekrar kurum açma veya bir kurumu devir alma ya da ortak olma izni verilmez. Bu durumda öğrenci/kursiyer veya velilerinin kurucular aleyhine genel hükümlere göre açacakları davalar saklı kalmak kaydıyla o öğretim yılı veya döneminde alınan öğrenci ücretleri, Özel Öğretim Kurumları Öğrenci Ücretleri Tespit ve Tahsil Yönetmeliği hükümlerine göre iade edilir.
Mühür ve evrakın teslimi
MADDE 26 – (1) Özel öğretim kurumlarından sadece özel okul müdürlüklerinde, Darphane Müdürlüğünce hazırlanmış mühür kullanılır. Yönetimleri birleştirilen okullarda her okul için ayrı mühür bulundurulur.
(2) Kapanan veya kapatılan kurumun kurucusu; eğitim personeli ve diğer personelin, öğrenci/kursiyerlerle ilgili bütün defterlerini, dosyalarını ve diğer evrakını; özel okullar ayrıca mühürlerini en geç bir ay içinde il veya ilçe millî eğitim müdürlüğüne usulüne göre devir ve teslim etmek zorundadır. Devir ve teslimden kaçınan veya bu görevi aksatan kurucu veya kurucu temsilcisi hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 32 nci maddesi uygulanır.
(3) Kapanan kurumla ilgili müracaatlar üzerine verilecek belgeler ve yapılacak işlemlerle ilgili her türlü tedbir il millî eğitim müdürlüklerince alınır.
İlan ve reklamlar
MADDE 27 – (1) Kurumlar, ancak amaçlarına uygun tanıtıcı mahiyette reklam ve ilan verebilirler.
(2) Kurumlar; diğer eğitim kurumlarını hedef alan, gerçeğe aykırı veya eğitim personeli ya da öğrenci adı kullanarak reklam ve ilan veremezler.
(3) Özel öğretim kurumları, doğrudan veya logo, amblem ve benzeri kurumu çağrıştıran işaretler kullanmak üzere dolaylı olarak televizyona reklam ve ilan veremezler.
Yabancıların açtığı okulların taşınmazları
MADDE 28 – (1) Yabancı okulların binaları, arsaları ve diğer taşınmazları ile ilgili her türlü değişiklik ve tadilata ilişkin işlemlerde, Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi hükümleri uygulanır.
(2) Yabancı okulların taşınmaz malları ve kuruculuğu, kurucularının veya yetkililerinin önerisi ile Bakanlığa ya da kuruluş amaçları eğitim vermek olan 4721 sayılı Türk Medenî Kanununa göre kurulan vakıflara, Bakanlar Kurulunun izni ile devredilebilir. Devredilen bu kurumların yönetim, eğitim-öğretim özellikleri dikkate alınarak korunması yararlı görülenler Bakanlıkça tespit edilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Eğitim Personelinin Nitelikleri, Görev, Yetki ve Sorumlulukları

Kurumların yönetimi
MADDE 29 – (1) Her kurumun bir müdür tarafından yönetilmesi esastır. Ancak, bir kurucuya ait aynı bina veya kampuste bulunan okul öncesi eğitim ile ilköğretim okulları tek müdür, aynı durumdaki birden fazla ortaöğretim okulları da ayrı bir müdür tarafından yönetilebilir. Yönetimleri birleştirilen okullarda her kurum veya kısım için ayrı ayrı müdür yardımcıları görevlendirilir.
(2) Aynı kurucuya ait birden fazla kurum bulunması hâlinde, bu kurumlara genel müdür ile genel müdür yardımcıları görevlendirilebilir.
Görevlendirme
MADDE 30 – (1) Kurumlarda, eğitim-öğretim ve yönetim hizmetlerinin, asıl görevi bu kurumlarda olan eğitim personeli tarafından yürütülmesi esastır. Yeni açılan kurumlar öğretime başladığında yönetici ve kurumun faaliyet alanındaki derslere giren eğitim personelinden en az üçte birinin asıl görevli aylık ücretli, diğerlerinin ise ders saati ücretli olarak görevlendirilmesi, kurumun açılışından üç yıl sonra ise eğitim personelinin en az üçte ikisinin asıl görevli aylık ücretli olması zorunludur.
(2) Eğitim personelinin çalışma izin teklifleri;
a) Genel müdür, genel müdür yardımcısı ve müdürler için kurucular veya kurucu temsilcileri,
b) (a) bendinde belirtilenler dışındaki eğitim personeli ve diğer personel için, genel müdür bulunan kurumlarda genel müdür, genel müdür bulunmayan kurumlarda müdür
tarafından yapılır.
(3) Bakanlıkça ön izin belgesi verilen yabancı uyrukluların çalışma izinleriyle ilgili işlemler, 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve 29/8/2003 tarihli ve 25214 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülür.
(4) Kurum müdürlüğünce, çalışma izni verilmesi istenen eğitim personelinin bu izne esas olan belgelerini eksiksiz olarak tamamlamak suretiyle evrakı kurumun doğrudan bağlı bulunduğu millî eğitim müdürlüğüne teslim edilir. Nitelik ve şartları uygun bulunanlara müracaattan itibaren 10 gün içinde geçici olur veya çalışma izni kaymakamlıkça/valilikçe düzenlenir. Geçici olur düzenlenen eğitim personeline bir ay içinde çalışma izni düzenlenir. Valilikten/kaymakamlıktan geçici olur veya çalışma izni alınmadan personel işe başlatılamaz.
(5) Genel müdürü bulunan kurumların herhangi birinde; yöneticiler dışında eğitim personeli olarak çalışanlar, ihtiyaç hâlinde genel müdür tarafından sadece genel müdürlüğe bağlı kurumlarda aylık karşılığı gireceği ders saati kadar ders saati ücretli olarak görevlendirilebilir. Görevlendirme, çalışma izin belgesindeki esaslar ile bu Yönetmelikteki hükümlere aykırı yapılamaz. Görevlendirmeler yazılı olarak kurum genel müdürlüğünün doğrudan bağlı bulunduğu millî eğitim müdürlüğüne bildirilir. Genel müdürü bulunmayan ve yönetimleri birleştirilen okullarda kurum müdürüne bağlı bir okulda görevlendirilmek üzere çalışma izni düzenlenen yöneticiler hariç eğitim personeli olarak çalışanlara, ihtiyaç hâlinde aynı müdüre bağlı diğer okullarda da aylık karşılığı gireceği ders saati kadar ders saati ücretli olarak görev verilebilir.
(6) Özel okullarda görevli yönetici ve öğretmenler ile uzman öğreticiler, dengi resmî okul öğretmenlerinin okutmakla yükümlü bulundukları ders saati sayısı kadar derse girebilirler.
(7) Özel okullar dışındaki diğer özel öğretim kurumlarında görevli yöneticiler aylık karşılığı 6, ders saat ücreti karşılığı 6 olmak üzere haftada toplam 12 saat derse girebilirler. Usta öğreticiler dışındaki diğer eğitim personeli ise aylık karşılığı en fazla 20, ders saat ücret karşılığı en fazla 20 olmak üzere haftada toplam 40 saate kadar derse girebilirler.
(8) Ancak kurumlarda görevli usta öğreticiler ile dil ve konuşma terapisti, fizyoterapist, psikolog, odyolog, sosyal hizmet uzmanı ve benzeri eğitim personeli olarak görevlendirilenler ise aylık karşılığı haftada en fazla 40 saat ders/seans görevi yaparlar.
(9) Özel öğretim kurumlarında öğretmen sayısı en az üç olan branşlarda bağımsız zümre başkanı görevlendirilir. Branş öğretmeni sayısı üçten az olan derslerde ise aynı dersin veya birbirine yakın olan derslerin öğretimiyle görevli bulunan öğretmenlerden biri zümre başkanı olarak görevlendirilir.
(10) Eğitim personelinin okuttukları haftalık ders saatlerini gösterir çizelge, okullarda öğretim yılı başında, diğer kurumlarda ise dönem başında kurum müdürlüğünce kurumun doğrudan bağlı bulunduğu millî eğitim müdürlüğüne gönderilir.
(11) Diğer personelin çalışma süreleri 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre düzenlenir.
(12) Aynı kurumda görevli iken sözleşmesi yenilenen eğitim personelinin görev süreleri valiliklerce uzatılır.
Görevlendirme şartları
MADDE 31 – (1) Her derece ve türdeki kurumlara öğretmen olarak atanacaklarda resmî öğrenim kurumlarına atanacaklarda aranan nitelik ve şartlar aranır. Resmî dengi bulunmayan özel öğretim kurumlarının yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmetlerinde Bakanlıkça belirtilen nitelik ve şartları taşıyanlar görevlendirilir.
(2) Kurumlarda görevlendirilecek diğer personel hakkında 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri uygulanır.
(3) Altmış beş yaşını dolduranlara özel öğretim kurumlarında görev verilmez. Görevli iken altmış beş yaşını dolduranların görevlerine son verilir. Ancak bu kişilere valilik izniyle sadece danışmanlık görevi verilebilir.
Yabancı ve azınlık okullarında görevlendirme
MADDE 32 – (1) Yabancı okullarda yönetici ve öğretmen görevlendirilmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır:
a) Yabancı okulların kurucuları ile müdürleri, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu, Türkçe veya Türkçe kültür dersleri öğretmenliği yapma niteliğini taşıyan ve öğretim dilini bilenlerden birini, Türk müdür başyardımcısı olarak çalışma izni düzenlenmek üzere valiliğe önerir. Valilikçe Bakanlıktan görüş alınarak çalışma izni düzenlenir. Öğretim dilini bilen Türkçe veya Türkçe kültür dersleri öğretmeni bulunmaması hâlinde, okulun öğretim dilinde özel alan eğitimi görmüş, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğretmenler arasından birisi de çalışma izni düzenlenmek üzere valiliğe önerilebilir. Valilikçe Bakanlıktan görüş alınarak çalışma izni düzenlenir. Yapılacak uyarıya rağmen bir ay içerisinde görevlendirme teklifinde bulunmayan okulların Türk müdür başyardımcıları, yukarıdaki şartları taşıyan öğretmenler arasından il millî eğitim müdürlüğünün teklifi doğrultusunda Bakanlıktan görüş alınarak valiliğin onayı ile görevlendirilir.
b) Okullarda görevlendirilecek diğer yönetici ve öğretmenler, diğer özel okullarda yöneticilik ve öğretmenlik yapma şartlarını taşıyanlar arasından seçilir.
c) Okul müdürü; kurucu veya kurucu temsilcisinin teklifi ile diğer yöneticiler ise okul müdürü ve Türk müdür başyardımcısının ortak teklifleri ile valilikçe atanır.
(2) Azınlık okullarında yönetici ve öğretmen görevlendirilmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır;
a) Türkçe ve Türkçe kültür dersi öğretmenleri, 20/5/1955 tarihli ve 6581 sayılı Kanun hükümlerine göre il millî eğitim müdürlüğünün teklifi, valiliğin onayı ile en fazla 5 yıl süre ile Bakanlığın görüşü alınarak görevlendirilirler. Bu öğretmenlerin görev süreleri, Bakanlığın görüşü alınarak valilikçe birer yıllığına uzatılabilir, bunlardan birinin il millî eğitim müdürlüğünce teklif edilmesi ve Bakanlıkça uygun görülmesi hâlinde valilikçe müdür başyardımcısı olarak atanır.
b) Azınlık okullarının bir kısmında kültür anlaşmaları gereğince veya mütekabiliyet esasına göre Bakanlıkça evrakı incelenmek ve uygun görülmek kaydıyla yabancı uyruklu öğretmenlere de görev verilebilir.
c) Okullarda görevlendirilecek diğer yönetici ve öğretmenler, benzeri resmî okullarda öğretmenlik yapma şartlarını taşıyanlar arasından seçilir.
ç) Okul müdürü; kurucu veya kurucu temsilcisinin, diğer yönetici ve öğretmenler ise okul müdürü ve müdür başyardımcısının ortak teklifleri ile valilikçe atanır.
d) Okullarda görevlendirilecek Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğretmenlerin, Türkçe’yi bilmeleri, doğru ve düzgün kullanmaları şarttır. Gerek görüldüğü hâllerde bu öğretmenler Türkçe'den sınava tabi tutulur.
Yabancı uyruklulara ön izin belgesi düzenlenmesi
MADDE 33 – (1) Yabancı uyruklu eğitim personeline ön izin belgesi düzenlenmesinde aşağıdaki belgeler istenir;
a) Yabancı okullar ve milletlerarası özel öğretim kurumlarında yönetici olarak görevlendirileceklerde;
1) Alanında en az dört yıl yükseköğrenim gördüğüne dair diploma veya diploma yerine geçen belgenin ve diplomasında branşı belirtilmemiş ise ayrıca branşını gösterir belgenin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örnekleri.
2) Ülkelerinde alanında öğretmenlik yapma hakkını kazandığını gösterir "Öğretmenlik Formasyon" belgesi ve Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örnekleri.
3) En az iki yıl alanında öğretmenlik yaptığını gösterir belgenin noter onaylı örneği ile Türkçe tercümesi.
4) Pasaport fotokopisi.
b) Öğretmen olarak görevlendirileceklerde;
1) Alanında en az dört yıl yüksek öğrenim gördüğüne dair diploma veya diploma yerine geçen belgenin ve diplomasında branşı belirtilmemiş ise ayrıca branşını gösterir belgenin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örnekleri.
2) Ülkelerinde alanında öğretmenlik yapma hakkını kazandığını gösterir "Öğretmenlik Formasyon" belgesinin veya en az iki takvim yılı öğretmenlik yaptığına ilişkin resmî makamlarca onaylı belgenin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örnekleri.
3) Pasaport fotokopisi.
c) Uzman öğretici olarak görevlendirileceklerde;
1) Alanında yüksekokul mezunu olduğuna ilişkin belgenin Türkçe tercümesinin noter onaylı örnekleri.
ç) Usta öğretici olarak görevlendirileceklerde;
1) Yüksekokul mezunu olduğuna ilişkin belge ile Bakanlıkça kabul edilen sertifikasının Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örnekleri.
2) Spor ve sanat alanlarında ise, alanında en az orta dereceli okul mezunu olduğuna ilişkin belge veya en az orta dereceli okul mezunu olduğuna ilişkin belge ve alanında geçerli sertifikanın Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örnekleri.
(2) Diploma veya diploma yerine geçen belgeyi düzenleyen yükseköğretim kurumunun Yüksek Öğretim Kurulunca tanındığını gösterir belge de istenir.
(3) Şartları taşıyanlara Bakanlıkça ön izin belgesi düzenlenir.
(4) Ön izin belgesi düzenlenen yabancı uyruklu eğitim personelinin Türkiye'de çalışabilmesi için kurumca usulüne göre gerekli izin alınır.
(5) Okullarda görevlendirilen yabancı uyruklu uzman öğretici ve usta öğreticiler, öğretmenlerle birlikte derse girebilirler ancak öğrencilere not veremezler.
(6) Özel öğretim kurumlarında görevli yabancı uyruklulara, kendi devletlerince kabul edilmiş millî ve dinî günlerinde eğitim-öğretimi aksatmamak şartıyla kurum yöneticilerinin teklifiyle valilikçe izin verilebilir.
Yöneticilerin nitelikleri
MADDE 34 – (1) Kurumlara müdür ve müdür yardımcısı olarak atanacaklarda aşağıdaki şartlar aranır:
a) Türkiye Cumhuriyeti uyruklu olmak.
b) Okul öncesi eğitim kurumlarında; görev yapacağı okulda öğretmenlik yapma koşullarını taşımak ve resmî/özel öğretim kurumlarında en az iki yıl öğretmenlik yapmış olmak; bu şartları taşıyan öğretmen bulunmaması hâlinde sınıf öğretmeni, Türkçe, sosyal bilgiler, beden eğitimi, müzik, görsel sanatlar, teknoloji ve tasarım dersi öğretmeni ve rehber öğretmen olup resmî/özel öğretim kurumlarında en az iki yıl öğretmenlik yapmış olmak.
c) İlköğretim, özel eğitim ve ortaöğretim okullarında; görev yapacağı okulda öğretmenlik yapma koşullarını taşımak ve resmî/özel öğretim kurumlarında en az iki yıl öğretmenlik yapmış olmak.
ç) Dershanelerde; ilköğretim veya ortaöğretim kurumlarında, öğretmenlik yapma ya da uzman öğreticilik koşullarını taşımak ve resmî/özel öğretim kurumlarında en az iki yıl öğretmenlik ya da uzman öğreticilik yapmış olmak.
d) Özel çeşitli kurslarda; alanında lisans mezunu olup resmî/özel öğretim kurumlarında en az iki yıl eğitim personeli olarak görev yapmış olmak veya alanında lisans mezunu bulunmaması hâlinde yüksekokul mezunu ve alanında sertifika sahibi olup resmî/özel öğretim kurumlarında en az iki yıl eğitim personeli olarak görev yapmış olmak ya da beş yıl öğretmenlik yapmış olmak.
e) Özel eğitim rehabilitasyon merkezlerinde; görev yapacağı kurumda uygulanan öğretim programına göre zihin, görme, işitme engelliler sınıfı öğretmenliği, okul öncesi öğretmenliği/çocuk gelişimi ve eğitimi öğretmenliği veya uzmanı, rehber öğretmen, dil ve konuşma terapisti, fizyoterapist, psikolog, odyolog, sosyal hizmet uzmanı olma koşullarını taşımak ve resmî/özel öğretim okullarında en az iki yıl öğretmenlik ya da alanında görev yapmış olmak.
f) Özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarında; yüksekokul mezunu olup bu kurumlarda öğretmen, uzman öğretici veya usta öğretici olma koşullarını taşımak ve bu kurumlarda en az iki yıl öğretmen, uzman öğretici veya usta öğretici olarak görev yapmış olmak ya da beş yıl öğretmenlik yapmış olmak.
g) Öğrenci etüt eğitim merkezlerinde; kurumun faaliyet göstereceği alanların birinde öğretmenlik yapma koşullarını taşımak ve en az iki yıl öğretmenlik yapmış olmak.
(2) Milletlerarası özel öğretim kurumları ile yabancı okullara, yukarıdaki şartları taşıyan yabancı uyruklular da müdür olarak atanabilir.
Genel müdür ve genel müdür yardımcısı
MADDE 35 – (1) Aynı kurucuya ait birden fazla özel öğretim kurumu bulunması hâlinde bu kurumlara, kurum yönetmeliklerinde belirtilen görevleri yapmak üzere genel müdür ve genel müdür yardımcısı görevlendirilebilir.
(2) Genel müdür veya genel müdür yardımcısı olarak görevlendirileceklerin;
a) Öğretmenlik yapma şartlarını taşıyıp öğretim kurumlarında en az üç yıl yöneticilik veya lisans mezunu olup kamu veya özel kurumlarda en az beş yıl müdürlük ya da daha üst düzeyde görev yapmış olmak,
b) Üniversiteler ve yüksekokullarda akademik görevde en az üç yıl görev yapmış olmak,
c) En az üç yıl öğretmenlik yapmış olup belli bir alanda lisansüstü öğrenim yapmış olmak,
ç) En az on yıl öğretmenlik yapmış olmak
şartlarından birini taşıması gereklidir.
Görev, yetki ve sorumluluklar
MADDE 36 – (1) Kurumlardaki eğitim personeli ile diğer personel görev, yetki ve sorumlulukları bakımından Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve ortaöğretim okulları yönetmeliklerinde ve kendi kurum yönetmeliklerinde belirtilen hükümlere tabidir. Kurumlarda özelliklerine göre yönetim kurulu, şube/sınıf öğretmenleri kurulu, zümre öğretmenleri kurulu, zümre başkanları kurulu, öğretmenler kurulu, disiplin kurulu, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme kurulu gibi kurullar kurularak yönetmeliklerinde belirtilen esaslar doğrultusunda faaliyet gösterirler. Okullar, kurum yönetmeliklerinde yer vermek şartıyla daha başka kurullar da oluşturabilirler. Yönetimleri birleştirilen okullardaki kurul toplantıları birlikte yapılabilir.
(2) Özel okullarda, okul-aile birliği kurulur. Ancak birlik, 31/5/2005 tarihli ve 25831 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Okul-Aile Birliği Yönetmeliğinde yer alan okulun bölümlerinin kiraya verilmesi, işletilmesi ve benzeri görevleri kurum yönetimince izin verilmesi hâlinde yürütürler.
Aday eğitim personeli
MADDE 37 – (1) Resmî/özel öğretim kurumlarında adaylığı kaldırılmamış olanlar ile ilk defa görev alacak eğitim personeli özel öğretim kurumlarında aday olarak göreve başlatılır. Diğer personel ile yabancı uyruklular ve ders saati ücretli görevlendirilenler adaylık işlemine tabi tutulmaz.
(2) Özel öğretim kurumlarında bir yıl süre ile görevlendirilen aday eğitim personelinin adaylık işlemleri, Genel Müdürlükçe belirlenecek usul ve esaslara göre yürütülür. Adaylığının kaldırılması, adayın adaylık süresinin bitim tarihi dikkate alınarak belgelerinin evrak kaydına giriş tarihinden itibaren 5 iş günü içinde valiliklerce sonuçlandırılır.
(3) Adaylığı kaldırılan eğitim personeline teklif edilmesi hâlinde asaleten çalışma izni düzenlenir. Adaylığı kalkmış olanlar, başka bir özel öğretim kurumunda görev aldıkları takdirde adaylık işlemine tabi tutulmazlar.
(4) Özel öğretim kurumlarında görevlendirilen aday öğretmen ve aday uzman öğreticilerin askere alınmalarının tehirine ilişkin işlemler, valiliğin teklifi üzerine Bakanlıkça yürütülür.
Branş öğretmeni
MADDE 38 – (1) İlköğretim okullarının 1-5 inci sınıflarında sınıf öğretmenliği esastır.
(2) İlköğretim okullarının 4 ve 5 inci sınıflarında özel bilgi, beceri ve yetenek isteyen beden eğitimi, müzik, görsel sanatlar, din kültürü ve ahlak bilgisi, bilgisayar, yabancı dil ve sanat etkinlikleri derslerinde branş öğretmenleri görevlendirilir. Bu sınıflarda diğer dersler için de branş öğretmenleri görevlendirilebilir.
(3) Okul öncesi eğitim kurumlarında ve ilköğretim okullarının ana sınıfı, 1, 2 ve 3 üncü sınıflarında özel bilgi, beceri ve yetenek isteyen dersler için de branş öğretmenleri görevlendirilebilir.
(4) İlköğretime yönelik dershanelerde de branş öğretmeni görevlendirilebilir.
Uzman öğretici ve usta öğreticiler
MADDE 39 – (1) Kurumlarca ihtiyaç duyulan alanlarda dersin özelliğine göre uzman öğretici ve usta öğretici görevlendirilebilir.
(2) Kız meslek lisesi çocuk gelişimi ve eğitimi bölümü mezunları, özel okul öncesi eğitim ve özel eğitim kurumlarında usta öğretici olarak görevlendirilebilirler.
(3) Ulusal ve uluslararası sanat ve spor alanında başarılarıyla tanınmış olup valilikçe uygun görülmesi hâlinde özel öğretim kurumlarında usta öğretici olarak görevlendirileceklerde öğrenim şartı aranmaz.
Kurumlarda görevlendirileceklerden istenilecek belgeler
MADDE 40 – (1) Çalışma izni düzenlenecek eğitim personelinden;
a) İş sözleşmesi,
b) Adli sicil kaydının bulunmadığına dair yazılı beyan,
c) Verilecek görevi yürütmesinde engel hâli bulunmadığını belirten sağlık raporu,
ç) İlk defa görev alacaklar hariç, görev alacakları hizmet sınıfında adaylığının kaldırıldığına dair belge ya da adaylığının kaldırıldığını da gösterir fiilî hizmet cetveli,
d) Daha önce resmî/özel öğretim kurumlarında eğitim personeli olarak çalışmış olanlardan en son görev yerinden ayrılışını gösterir belge,
e) Diploma veya diploma yerine geçen belgenin aslı veya milli eğitim müdürlüğünce onaylı örneği,
f) Öğretmen olarak görevlendirileceklerden ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans ya da pedagojik formasyon programı başarı belgesi örneği,
(2) Daha önce aynı ilde başka bir özel öğretim kurumunda aynı branşta çalışmış olanlardan (ç), (e) ve (f) bentlerinde sayılan belgeler istenmez.
(3) Çalışma izni düzenlenecek diğer personelden;
a) İş sözleşmesi,
b) Adli sicil kaydının bulunmadığına dair yazılı beyan,
c) Sağlık raporu,
ç) En az (ilkokul) veya ilköğretim okulu mezunu olduğunu gösterir belgenin aslı veya milli eğitim müdürlüğünce onaylı örneği
istenir.
Ek ders görevi
MADDE 41 – (1) Resmî okullarda görevli rehber öğretmen ve aday öğretmenler dışındaki öğretmenlere, ihtiyaç hâlinde asıl görevlerini aksatmamak ve aylık karşılığı okutmakla yükümlü bulundukları haftalık ders saati sayısını doldurmaları kaydı ve çalıştıkları kurumların izni ile sadece okullarda, aylık karşılığı okutmakla yükümlü bulundukları haftalık ders saati sayısının yarısı kadar ücretli ders verilebilir. Bu öğretmenlerin toplam ders saati sayısı haftada 30 saati geçemez.
(2) Eğitim-öğretim hizmetleri sınıfı dışındaki diğer Devlet memurları ile eğitim sektörü dışındaki özel sektörde görev yapanlara özel öğretim kurumlarında haftada 10 saati geçmemek üzere ücretli ders görevi verilebilir.
(3) Özel öğretim kurumlarında görev yapan yönetici ve aday eğitim personeli dışındaki eğitim personeline aylık karşılığı girebileceği ders saati sayısı kadar başka bir özel öğretim kurumunda ders saati ücretli olarak görev verilebilir. Ancak, okullar dışındaki aynı kurucuya ait diğer özel öğretim kurumlarında, rehber öğretmenlere en fazla iki kurumda görev verilebilir.
(4) Eğitim personeli olarak görev yapma nitelik ve şartlarını taşıyan ve herhangi bir kurumda çalışmayanlara yaygın eğitim kurumlarında haftada 40 saati, örgün eğitim kurumlarında haftada 30 saatini geçmemek üzere özel öğretim kurumlarında ders saati ücretli olarak görev verilebilir.
(5) Eğitim personeline, valilikten/kaymakamlıktan geçici olur veya çalışma izni alınmadan kurumlarda ders saati ücretli olarak görev verilmez.
Ek ders görevi için istenilecek belgeler
MADDE 42 – (1) Ek ders görevli olarak çalışma izni düzenlenecek eğitim personelinden;
a) İş sözleşmesi,
b) Çalışmakta olduğu kurumca verilecek, girdiği ders saati sayısını da gösterir muvafakat belgesi,
c) Adli sicil kaydının bulunmadığına dair yazılı beyan,
ç) Verilecek görevi yürütmesinde engel hâli bulunmadığını belirten sağlık raporu,
d) Diploma veya diploma yerine geçen belgenin aslı veya milli eğitim müdürlüğünce onaylı örneği,
e) Öğretmen olarak görevlendirileceklerden ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans ya da pedagojik formasyon programı başarı belgesi örneği,
f) Sertifikanın aslı veya milli eğitim müdürlüğünce onaylı örneği
istenir.
(2) Resmî/özel öğretim kurumunda görevli olup özel öğretim kurumlarında ek ders saati ücretli olarak görev almak isteyen eğitim personelinden birinci fıkranın (c), (ç), (d), (e) ve (f) bentlerinde belirtilen belgeler istenmez.
(3) Resmî/özel öğretim kurumunda görevli olup branşı dışında sertifikaya dayalı ders saati ücretli olarak görev almak isteyen eğitim personelinden birinci fıkranın (c), (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen belgeler istenmez.
(4) Özel öğretim kurumlarında eğitim personeli olarak görevli olanlara hâlen görev yapılan il dışında başka bir ilde ders ücretli ek görev verilebilmesi için, birinci fıkranın (a), (b), (d), (e) ve (f) bentlerinde belirtilen belgeler ile görev yapılan il millî eğitim müdürlüğünden alınmış ve o ilde girdiği ders saati sayısının da belirtildiği muvafakat belgesi istenir.
Özlük hakları
MADDE 43 – (1) Kurumlarda görev yapan eğitim personeli ile diğer personel, Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, sosyal güvenlik ve özlük hakları yönünden, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine tabidir.
Çalışma izninin iptali ve göreve son verme
MADDE 44 – (1) İki defa teftiş raporuyla başarısızlığı tespit edilen eğitim personelinin çalışma izni, izni veren merci tarafından iptal edilir.
(2) 1702 sayılı Kanuna göre meslekten çıkarılma veya 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiillerin işlenmesi hâlinde, Bakanlığın görüşü alınarak personelin görevine izni veren merci tarafından son verilir.
(3) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiillerin işlenmesi hâlinde bu kişilere kademe ilerlemesinin durdurulması cezası yerine brüt aylığından 1/4'ü ile 1/2'si arasında maaş kesim cezası, çalışma izni veren merci tarafından verilir. Tekrarı hâlinde, Bakanlığın görüşü alınarak personelin görevine, izni veren merci tarafından son verilir. Maaş kesim cezasının tahsilinde, 4857 sayılı İş Kanununun 38 inci maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır. Bu durum, ilgiliye tebliğ edilmek üzere kuruma bildirilir. Tebliğ, sözleşmenin feshine ve ilgilinin kurumla ilişiğinin kesilmesine yeter sebep teşkil eder.
(4) Özel öğretim kurumlarında görevli eğitim personelinin ödül, disiplin ve sicil işlemleri, Genel Müdürlükçe belirlenecek sicil ve disiplin amirleri tarafından yürütülür.
(5) Kurumlarda görev yapan eğitim personeli, görevleri sırasında suç işlemeleri veya görevleri nedeniyle kendilerine karşı işlenen suçlardan dolayı 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanması ve ceza kovuşturması bakımından kamu görevlisi sayılır.
Sözleşme
MADDE 45 – (1) 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre kurucu veya kurucu temsilcileri ile eğitim personeli arasındaki iş sözleşmeleri bu Yönetmeliğin ekinde yer alan sözleşme formu (EK-2) esas alınarak en az bir yıl süreli olmak üzere üç nüsha düzenlenir ve taraflarca imzalanır. Bu sözleşmelerin bir nüshası çalışma izni düzenlenmek üzere ilgili merciye, bir nüshası kurucu veya kurucu temsilcisinde kalır, diğer nüshası ise sözleşmeye taraf olan personele verilir. Ancak:
a) Mazeretleri nedeniyle dönem içerisinde görevlerinden ayrılan eğitim personeli yerine görevlendirilecekler,
b) Devredilen kurumlarda devredilmeden önce görev yapan eğitim personeli,
c) Ders saati ücretli olarak görevlendirilecek eğitim personeli
ile bir yıldan daha az süreli de iş sözleşmesi yapılabilir.
(2) Sözleşmelerde, ilgilinin ihtiyari veya mecburi sosyal sigorta bağlantı yardımlarından faydalanma imkânlarını kısıtlayıcı, tehlikeye düşürücü, mevzuata aykırı düşecek şekilde özlük haklarını zedeleyici hükümler bulunamaz.
(3) Okullarda yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine göre (emekliler hariç) dengi resmî okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemez.
(4) Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler, bütçe kanunlarıyla resmî okul öğretmen ve personeline sağlanan haklara denk olarak okul öğretmenlerine ve personeline de ödenir. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden gelir vergisi kesilmez.
(5) Kurumlardaki ek ders ücreti miktarı, resmî okullar için tespit edilen miktardan az olamaz. Ancak, resmî okul ve kurumlardan ücretli olarak görevlendirilenlere verilecek ek ders ücreti miktarı, resmî okullar için tespit edilen ek ders ücretinin iki katını geçemez.
(6) Sözleşmenin başlangıç tarihi, çalışma izninin veya geçici olurun verildiği tarihtir.
(7) Özel öğretim kurumlarında görevlendirilecek diğer personelle yapılacak iş sözleşmeleri, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre yapılır.
İşten ayrılma
MADDE 46 – (1) Sözleşme süresi bitmeden görevinden ayrılmak isteyen personelin, 4857 sayılı İş Kanununun ilgili hükümlerinde öngörülen süreler içinde bu isteğini işverene yazılı olarak bildirdiğini belgelendirmesi durumunda valilikçe görevden ayrılış onayı düzenlenir. Ayrılış onayı düzenlenenlere altı ay geçmeden aynı kurumda görev verilmez.
(2) Zorunlu sebeplerle örgün eğitim kurumlarında ders yılı içinde, diğer kurumlarda dönem içerisinde görevinden ayrılan müdür dışındaki eğitim personelinin yerine, gerekli nitelik ve şartları taşıyan bir eğitim personelinin 5 iş günü içinde kurum yönetimince görevlendirilmek üzere teklifi yapılarak ilgili mercice de 5 iş günü içinde geçici olur veya çalışma izni düzenlenir.
(3) Zorunlu sebeplerle müdürlüğün boşalması hâlinde kurucunun teklifi de dikkate alınarak yeni müdür teklifi yapılıncaya kadar kurumda müdürlük veya müdür yardımcılığı yapma nitelik ve şartlarını haiz bir kişi valilikçe müdürlüğe vekâleten görevlendirilir. Vekâlet süresi üç aydan fazla olamaz ve bu süre uzatılamaz.
(4) Görevinden ayrılan eğitim personelinin görevlerinden ayrılışı ile kurumdan ayrılmak isteyenlerin müracaatları en geç 5 iş günü içerisinde kurum yetkilisi tarafından doğrudan bağlı bulunduğu millî eğitim müdürlüğüne bildirilir. İlgililerin ayrılış sebeplerine uygun olarak valilikten 7 iş günü içinde görevden ayrılış onayları alınır. Görevinden ayrılan personelin durumunu millî eğitim müdürlüğüne bildirmeyen kurum yetkilileri hakkında yasal işlem yapılır.
(5) Bu maddede belirtilen hükümlere aykırı olarak görevinden ayrılanlara bir yıl süre ile özel öğretim kurumlarında görev verilmez.
Sicil Kayıtları
MADDE 47 – (1) Özel öğretim kurumlarında görevli eğitim personelinin özlük dosyası ve sicil kayıtları, il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince tutulur. Görevinden ayrılarak başka bir ildeki özel öğretim kurumlarında görev alan eğitim personelinin sicil kayıtlarıyla özlük dosyası, önceki görev yaptığı il/ilçe millî eğitim müdürlüğünden istenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Eğitim-Öğretim

Sınıf geçme, sınavlar ve öğretim programları
MADDE 48 – (1) Özel okullarda sınıf geçme ve sınavlar ile eğitim-öğretim işleri; benzeri resmî okullarda uygulanan ilgili yönetmelikler, öğretim programları, ders dağıtım çizelgeleri veya Bakanlıkça onaylanan kuruma ait sınıf geçme ve sınavlara ait yönetmelik ve öğretim programları ile ders dağıtım çizelgelerine göre yapılır.
(2) Özel okullar kendi bünyelerine uygun kurum yönetmeliklerini ve gerektiğinde öğretim programlarını hazırlar. Bu Yönetmelik ve programlar, Bakanlığın izninden sonra uygulanır.
(3) Kursiyerlerin başarılarının değerlendirilmesi özel kurslarda ve özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarında ilgili yönetmeliklere göre yapılır.
(4) Okullar dışındaki diğer özel öğretim kurumlarında, Bakanlıkça onaylanan öğretim programları uygulanır.
Yabancı okulların öğretim programları ve ders kitapları
MADDE 49 – (1) Yabancı okullarda, seviyesine göre resmî okullarda okutulan dersler ve öğretim programları ile haftalık ders dağıtım çizelgelerinin uygulanması esastır. Ancak bu okullarda, farklı programlar ve ders kitapları Bakanlıkça onaylanmak kaydıyla okutulabilir.
Öğretim dili
MADDE 50 – (1) Özel öğretim kurumlarında öğretim dili Türkçedir. Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, Türkçeden başka bir dille öğretim yapılmasına izin verilmiş bulunan mevcut okullar, kendi statüleri içinde öğretime devam ederler. Ancak, yabancı uyruklu çocukların devam edeceği milletlerarası okullar bu hükmün dışındadır.
Sosyal etkinlikler
MADDE 51 – (1) Özel öğretim kurumlarındaki sosyal etkinlikler, 13/1/2005 tarihli ve 25699 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülür.
İntibak programları
MADDE 52 – (1) Yurt dışından gelen çocukların Türk millî eğitim sistemine intibak edebilmeleri ve Türkçelerini geliştirebilmeleri için, özel okulların bünyelerinde Türkçe hazırlık sınıfı açılabilir. Bu sınıflarda uygulanacak öğretim programı ile kullanılacak kitap ve haftalık ders dağıtım çizelgeleri okullarca hazırlanır ve Bakanlığın onayından sonra uygulamaya konulur.
Azınlık okulları
MADDE 53 – (1) Azınlık okullarında, seviyesine göre resmî okullarda okutulan dersler ve öğretim programları ile haftalık ders dağıtım çizelgelerinin uygulanması esastır.
(2) Bu okullarda, ilgili ülkelerdeki mütekabil mevzuat ve uygulamalar da dikkate alınarak derslerden hangilerinin öğretiminin Türkçeden başka bir dille yapılabileceği Bakanlıkça kararlaştırılır. Bu derslerin çeşitlerinde ve programlarında yine aynı yolla değişiklik yapılabilir.
(3) Türkçeden başka bir dilin öğretimi için, izin verilen derslere ayrılacak haftalık ders saatine mukabil Türkçe okutulacak derslerin saati ve sayısı Bakanlıkça tespit edilir.
(4) Bu okullarda, yalnız kendi azınlığına mensup Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının çocukları okuyabilir.
Kayıt ve kabul işlemleri
MADDE 54 – (1) Okul öncesi eğitim ve ilköğretim okullarında öğrenci kayıt ve nakillerinin resmî okullardaki şartlara göre yapılması esastır. Ancak, anaokulu ve ilköğretim okulunun aynı kurucuya ait olması hâlinde istekli anaokulu öğrencileri, doğrudan ana sınıfına veya ilköğretim okulunun birinci sınıfına, ana sınıfı öğrencileri de doğrudan ilköğretim okuluna kaydedilir.
(2) Okul öncesi eğitim ve ilköğretim okulu birinci sınıfına öğrenciler, aday kayıt sistemine göre alınır. Aday kaydı ile başvuranların sayısı o sınıfa ait kontenjanı aşarsa, noter huzurunda çekilen kura ile öğrencinin kesin kaydı yapılır. Okul öncesi eğitim okulları ile ilköğretim okullarının 1 inci sınıflarına öğrenci alımında hiç bir surette sınav yapılmaz.
(3) Özel Türk ilköğretim okullarının bünyesinde ana sınıfı açılması zorunludur. Ancak, aynı kurucuya ait aynı ilde anaokulu bulunan kurucuların ilköğretim okullarında ana sınıfı açma isteğe bağlıdır. Ana sınıfı öğrenci sayısı okulun kontenjanı dikkate alınarak belirlenir.
(4) Milletlerarası öğretim kurumlarına devam edecek öğrencilerle ilgili şartlar Bakanlıkça tespit edilir.
(5) Özel okullarda öğrenim gören öğrencilerin kayıt yenilemesiyle ilgili hususlar kurum yönetmeliklerinde belirlenir.
(6) Özel okullar dışındaki diğer özel öğretim kurumlarına öğrenci veya kursiyer kayıtları kurum yönetmeliklerine göre yapılır.
(7) Özel okullarda, kurum kontenjanı dikkate alınarak yabancı uyruklu misafir öğrenciler de öğrenim görebilir, ancak bu öğrencilere diploma düzenlenemez. Okuldan ayrılanlara gördükleri dersleri ve aldıkları notları gösterir belge verilir.
Ortaöğretim okullarına öğrenci alımı
MADDE 55 – (1) Fen ve sosyal bilimler lisesi programı uygulayan özel ortaöğretim okullarına, Bakanlığın resmî benzeri okullarına geçişteki sistemle öğrenci alınır.
(2) Anadolu lisesi, genel lise veya diğer lise programı uygulayan özel ortaöğretim okulları, kurum yönetmeliğinde belirtilmek kaydıyla ilköğretim öğrencilerinin ortaöğretime yerleştirme puanı (OYP) sonuçlarını esas alarak veya almadan kayıt yapabilirler.
Öğrenci nakilleri
MADDE 56 – (1) Özel okullara nakiller, Bakanlıkça onaylanmış kurum yönetmeliğine göre yapılır. Ancak, özel ilköğretim okullarının 2 nci ve 3 üncü sınıflarına öğrenci nakillerinde sınav yapılmaz.
(2) Özel okullara yapılacak nakillerde başvuru, öğrencinin okumak istediği özel okul müdürlüğüne yapılır.
(3) Özel okulda okurken resmî ve özel bir okula naklen giden öğrenci, aynı dönem içerisinde eski okuluna veya aynı programı uygulayan herhangi bir özel okula geçebilir.
Nakil zamanı ve esasları
MADDE 57 – (1) Genel nakillerin bitiminden sonra öğrenci velisinin ikametgâh, görev yeri veya iş yeri değişikliği, can güvenliği, doğal afet, öğrencinin öğrenim gördüğü ya da sevk edildiği yerleşim birimindeki resmî ve özel sağlık kurumlarından sağlık raporu alınması gibi nedenlerden herhangi birinin meydana gelmesi ve belgelendirilmesi hâlinde, sınav tarihleri dışında kontenjan dâhilinde ve kurum yönetmeliğinin kayıt-kabul şartlarına uyması koşuluyla öğrenci nakli yapılabilir.
(2) Nakil işlemleri, her yıl açıklanan çalışma takviminde belirlenen süre içerisinde okul müdürünün başkanlığında, diğer yönetici ve öğretmenlerden kurulacak en az üç kişilik bir komisyonca yapılır.
(3) Yurt dışındaki resmî görevlerinden dolayı tedhiş ve suikasta uğrayanların çocukları, kontenjana bakılmaksızın doğrudan istedikleri okula kaydedilirler.
(4) Yurt içindeki özel okullarda okuyan öğrencilerden, velisi resmî görevinden dolayı şehit olanların nakilleri, şartlarına uygun olan istedikleri okula yapılır.
(5) Özel okullardaki genel öğrenci nakillerinde velinin yazılı başvurusu yeterli sayılır.
(6) Resmî veya özel fen liselerinden, sınıf kontenjanı ve genel kontenjanı aşmama şartına ve okul yönetmeliğinin kayıt-kabul şartlarına uymak kaydıyla öğrenci nakli yapılır.
(7) Naklen gelen öğrencilerden, ayrıldığı okulda okuduğu birinci yabancı dilden farklı bir yabancı dile geçmek ve öğrenimlerine bu yeni yabancı dille devam etmek isteyenler, velilerinin yazılı başvurusu üzerine öğrenim görmek istedikleri yabancı dilden seviye tespit sınavına alınırlar. Seviye tespit sınavları, yazılı sınav esaslarına göre yapılır. Sınavı başaran öğrenciler öğrenimlerine bu yabancı dille devam ederler.
(8) Bazı derslerin öğretimini yabancı dille yapan özel okullara; resmî veya özel diğer okullardan, yabancı dil ve öğretimi yabancı dille yapılan derslerden seviye tespit sınavı yapılarak belirlenecek denk sınıflarına naklen öğrenci alınabilir. Kontenjanın ve seviyenin uygun olmaması hâlinde öğrenci, velisinin izni ile bir alt sınıfa da kayıt yapılabilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler

Kılık-kıyafet
MADDE 58 – (1) Özel öğretim kurumlarındaki eğitim personeli, diğer personel, öğrenci ve kursiyerlerin kılık-kıyafetlerinde ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. Ancak, dershaneler ile öğrenci etüt eğitim merkezlerindeki öğrencilerin forma ve benzeri tek tip kıyafet giymeleri zorunlu değildir.
Kimlik kartı
MADDE 59 – (1) Özel öğretim kurumlarında görev yapan eğitim personeli ile diğer personele bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-4)’e uygun olarak kurum yönetimince hazırlanan ve il millî eğitim müdürlüğünce soğuk mühür ile onaylanmış kimlik kartı düzenlenir. Görevden ayrılan personelin kimlik kartı kurum müdürlüğünce il millî eğitim müdürlüğüne iade edilir.
Evrakın saklanması
MADDE 60 – (1) Özel öğretim kurumlarında kullanılan evrakın saklanmasında arşiv yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Teftiş-denetim
MADDE 61 – (1) Özel öğretim kurumları, Bakanlık ve ilköğretim müfettişleri ile diğer denetim yetkisi bulunanlarca denetlenir.
Görevden uzaklaştırma ve alınacak tedbirler
MADDE 62 – (1) Soruşturma veya kurumların teftiş ve denetiminde, kurumun eğitim personelinin davranış ve uygulamalarında, görevden uzaklaştırmayı gerektirecek bir durumunun tespiti hâlinde valilik veya teftiş, denetim ve soruşturmayı yapan Bakanlık müfettişleri tarafından eğitim personeli ve diğer personel 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre geçici olarak görevden uzaklaştırılabilir.
(2) Görevden uzaklaştırılan müdürün yerine, kurumda görevli eğitim personelinden biri veya kurucunun valiliğin onayıyla görevlendireceği yahut valiliğin kurucunun görüşünü de göz önünde bulundurarak şartları taşıyan bir kişi, üç ay süreyle geçici olarak görevlendirilir.
(3) Görevden uzaklaştırılan diğer eğitim personelinin yerine, şartları taşıyan eğitim personeli görevlendirilmesi için gerekli tedbirler alınır.
Uygulanacak diğer mevzuat
MADDE 63 – (1) Bu Yönetmelikte yer almayan hususlarda, resmî benzeri kurumların ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
Beyanların doğruluğu
MADDE 64 – (1) Bu Yönetmelik uyarınca yapılmış olan beyanların doğruluğu işlem sonuçlandırılmadan ilgili merci tarafından tespit edilir. Gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar hiçbir hak talebinde bulunamazlar. Ayrıca, gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilen kişiler hakkında Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanmak üzere Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 65 – (1) 23/6/1985 tarihli ve 18790 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Mevcut başvurular
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurum açma ve/veya öğretime başlama izni almak için yapılan başvurular, başvuru tarihinde yürürlükte olan yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılır.
Yöneticiler
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelikte belirtilen nitelik ve şartları taşımayan ancak, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurumlarda yönetici olarak çalışmakta olanlar ile en az bir yıl yöneticilik yaptıklarını belgelendirenlerin özlük hakları saklıdır.
Kurucu temsilcileri
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Kurucusu tüzel kişi olan özel öğretim kurumlarının kurucu temsilcisi olup bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen şartları taşımayanların yerine bir yıl içerisinde yeni kurucu temsilcileri görevlendirilir.
Bir arada bulunan kurumlar
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Bir arada bulunan özel okullar dışındaki diğer özel öğretim kurumlarının kurucuları, 5 yıl içinde Genel Müdürlükçe belirlenecek standartlarda belirtilen şartlara uygun olarak kurumlarını bağımsız kurum hâline getirmek zorundadırlar. Verilen süre içinde bağımsız kurum hâline getirilmeyen kurumlar kapatılır.
Kademeli öğretime başlama
GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kademeli olarak öğretime başlamış olan okullara, okulun öğretim süresi kadar bir veya birden fazla sınıflar için valiliklerce öğretime başlama izni verilir.
Yürürlük
MADDE 66 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 67 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.
Ekleri için tıklayınız



EK-1
...............................................................
(İl Millî Eğitim Müdürlüğü)

Aşağıda belirttiğim özel öğretim kurumuna ait bilgiler tam ve doğru olarak tarafımdan doldurulmuş olup kurum açma izni almak istiyorum.
Gereğini arz ederim.

Kurucu veya Kurucu Temsilcisinin
Adı, Soyadı, Tarih, İmza

ÖZEL ÖĞRETİM KURUMU AÇACAKLAR İÇİN BAŞVURU FORMU
Özel Öğretim Kurumu Açacak Olan
Tüzel Kişi

Gerçek Kişi

TÜZEL KİŞİYE AİT BİLGİLER
GERÇEK KİŞİYE AİT BİLGİLER
Tüzel Kişinin Adı

T.C. Kimlik No

T.C. Kimlik No

Kurucu Temsilcisinin
Adı ve Soyadı

Adı ve Soyadı

Baba Adı

Ana Adı

Baba Adı

Ana Adı

Doğum Yeri

Doğum Tarihi

Doğum Yeri

Doğum Tarihi

Kurumun Türü

Kurumun Adı

Uygulanacak Program

Programın Süresi

Adresi

Telefon / Faks No / e-mail

Kurumun Binası
Kendisinin
Kiralık
Kurumun Hitap Ettiği Yaş Grubu
Öğrenci
Yetişkin
Öğretim Şekli
Yatılı
Gündüzlü
Yatılılık Durumu
Kız
Erkek

EKLER:
1-Adli sicil beyanı.
2-Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanmış ana sözleşme veya tüzük ya da vakıf senedi (Tüzel kişilerde).
3-Kurucu temsilcisinin; kurumu açma, kapatma, devretme ve benzeri işlemleri yürütme yetkisine sahip olduğunun da belirtildiği yönetim kurulu kararı (Tüzel kişilerde).
4-Üç adet 35x50 cm veya A3 ebadında kâğıtlara çizilmiş yerleşim planı.
5-Özel okullar için Bakanlıkça onaylanmak üzere hazırlanan kurum yönetmeliği ve disketi/CD (4 Takım)
6-Resmî benzeri olmayan öğretim programı ve haftalık ders çizelgesi uygulayacak kurumlar için; Bakanlıkça onaylanmak üzere öğretim programı ve haftalık ders çizelgesi ve disketi/CD (4 Takım).
7-Yönetici ile kurumun faaliyet alanındaki derslere girmesi gereken toplam eğitim personelinin en az üçte birine ait görevlendirme teklifleri.
8-Kurum öğretime başladığında ise gerekli tüm personele çalışma izni tekliflerinin yapılacağına dair taahhütname.
9-Kurum binası kurucuya ait ise tapu senedi örneği; kurum binası kiralık ise okullarda öğretim süresi kadar, diğer kurumlarda en az bir yıllık kira sözleşmesi aslı.
10-Denizcilik kursu, havacılık kursu gibi özellik arz eden özel öğretim kurumları için ilgili bakanlığın uygun görüş yazısı.
11-Yabancı uyruklular tarafından açılacak milletlerarası kurumlar için Bakanlar Kurulu Kararı.
EK-2


ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARINDA GÖREV ALAN EĞİTİM
PERSONELİNE AİT İŞ SÖZLEŞMESİ FORMU


1-İş Veren Kurumun
a) Adı/unvanı :
b)Adresi :
c)Kurucu veya kurucu
temsilcisinin adı ve soyadı :

2-Görev Alan Eğitim Personelinin
a)Adı ve soyadı :
b)Ev Adresi :
c)Görev unvanı :
(Bu kısma öğretmenin asıl görevli aylık ücretli veya
ders ücretli eğitim personeli olduğu yazılır.)
ç)Varsa yöneticilik görevinin adı:
(Müdür, müdür yardımcısı)
(Ders ücretli eğitim personeline yöneticilik görevi verilmez.)
d)Okutacağı derslerin adı :
f)Haftalık ders saati sayısı :
(Kurum türüne göre Yönetmelikte belirtilen aylık ve ders saati ücreti karşılığı okutmakla yükümlü olduğu ders saati sayısını geçemez)
g)Asıl görevli aylık ücretli ise:
Aylık ücret miktarı : Brüt (. . . . . . . . . . . . . . . . YTL)
Bir ders saati ücreti : Brüt (. . . . . . . . . . . . . . . . YTL)
Yöneticilik aylık ücreti : Brüt (. . . . . . . . . . . . . . . . YTL)
ğ)Ders saat ücretli ise;
Bir ders saati ücreti : Brüt (. . . . . . . . . . . . . . . . YTL)
h)İş güçlüğü zammı : Brüt (. . . . . . . . . . . . . . . . YTL)
ı)Sosyal yardım kapsamındaki
ek ödemeler : Net (. . . . . . . . . . . . . . . . YTL)

Yabancı uyruklu eğitim personeline ödenecek ücret tek kalem ile gösterilebilir.

3-Süre:
a)Sözleşmenin (görevin) başlama tarihi : (Çalışma izni veya geçici olurun düzenlendiği tarih)
b)Sözleşmenin bitim tarihi :
c)Sözleşmenin tanzim tarihi :

4-Fesih Şartları :
Kurucu/kurucu temsilcisi veya görev alan eğitim personeli sözleşmeleri, 4857 sayılı İş Kanununun ilgili hükümlerine göre feshedilir.
5-Genel Şartlar:
a)Görev alan eğitim personeli, Özel Öğretim Kurumları Kanunu, ilgili yönetmelikler, Bakanlık emirleri ile benzeri dengi öğretim kurumları için yürürlükteki mevzuat hükümleri dâhilinde görev yapmayı taahhüt eder.
b)Asıl görevli aylık ücretli eğitim personeli aylığı karşılığı haftada okutmakla yükümlü olduğu derslerin dışında ücretli ders okutuyorsa, okutulan bu dersler için ödenecek aylık ücret de aynı yoldan hesaplanır.
c)Asıl görevli aylık ücretli eğitim personeli aylık ücreti, yönetmeliklere göre yükümlü bulundukları görevleri yapmaları şartı ile yılda 12 ay resmî okullardaki gibi ödenir.
ç)Ders saati ücretli olarak görev alan eğitim personelinin aylık ders saati ücreti; bir ay zarfında okuttuğu ders saati sayısının, bu sözleşmede bir ders saati karşılığı gösterilen ders saati ücreti ile çarpımından elde edilen miktardır.
d)Eğitim personelinin aylık ücreti, bordro ile her ay sonunda ödenir.
e)Görev alan eğitim personelinin ilgili resmî makam tarafından çalışma izni geri alınırsa, işbu sözleşme feshedilmiş sayılır.
f)Bu sözleşmede aksine hüküm bulunmayan hâllerde veya eksik kalan hususlarda 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu, yönetmelikler, Bakanlık emirleri ve ilgili diğer kanunların hükümleri uygulanır.
g)Bu sözleşmenin uygulanmasından doğacak anlaşmazlıklar için, ………….............. mahkemelerinin yetkisi taraflarca kabul edilmiştir.

6-Özel Şartlar:
(Kanunlarla verilen hakları düşürecek hükümler konulamaz.)
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................

Bu sözleşme 3 nüsha düzenlenerek bir nüshası çalışma izni düzenlenmek üzere ilgili makama, bir nüshası sözleşmeye taraf olan personele verilir. Diğer nüshası ise kurucu veya kurucu temsilcisinde kalır.






İşveren (Kurucu) veya Temsilcisi Görev Alan Eğitim Personeli
Adı-Soyadı ve İmzası Adı-Soyadı ve İmzası

Yukarıdaki imzaların kurucu ile görev alan eğitim personeline ait olduğu tasdik olunur.




Müdür
Adı-Soyadı
İmzası ve Mühür
EK-3

AYNI KURS ÖĞRETİM PROGRAMLARI NİTELİKLERİNİ GÖSTERİR TABLO

a)
Yabancı Dil Kurs Grubu
İngilizce, Fransızca, Almanca, Arapça, İtalyanca, İspanyolca, Rusça, Japonca,Hollandaca,İbranice Yabancılar için Türkçe ve benzeri.

b)
Müzik Kursu Grubu
Piyano, Org, Gitar, Keman, Bağlama, Flüt ve benzeri.

c)
Bilgisayar Kurs Grubu


Bilgisayar Okur Yazarlığı, İşletmenlik, Yardımcı Programcı, Programcı, Analist Programcı, Web Dizayn, Grafik Tasarım ve benzeri.

ç)
Muhasebe Kurs Grubu

Bilgisayarlı Muhasebe, Muhasebe Uygulamaları, Muhasebe.

Not: Açılışta Bilgisayar Laboratuvarı olma koşulu aranır.

d)
Dans ve Bale Kursu Grubu
Bale, Dünya Toplum Dansları ve benzeri.

e)
Güzellik ve Cilt Bakımı Grubu
Epilasyon, Profesyonel Makyaj, El ve Ayak Bakımı, Cilt Bakımı ve Güzellik, Estetisyenlik, Kuaförlük, Masaj ve benzeri.

f)
Modelistlik ve Stilistlik Grubu
Giysi Tasarımcılığı, Bilgisayarlı Modelistlik, Bilgisayar Destekli Modelist Kalıpçılık, Stilistlik, Moda Ürünleri Pazarlama, Tekstil, Biçki – Dikiş ve benzeri.

g)
Turizm ve Otelcilik Kurs Grubu
Servis – Bar, Kat Hizmetleri, Mutfak, Ön Büro,
Profesyonel Tur Operatörlüğü, Turist Rehberliği, Seyahat Acentesi
İşletmeciliği, İletişim Turizm Büro Hizmetler, İngilizce Ağırlıklı
Turizm İşletmeciliği ve Otel Yönetimi ve benzeri.

ğ)
İnsan Kaynakları ve Sekreterlik Grubu
İnsan Kaynakları, Halkla İlişkiler, Yönetici Sekreterlik, Toplum Önünde Söz Söyleme, Hızlı Okuma ve benzeri.

h)
Televizyon, Radyo, Spikerlik Kurs Grubu
Kameraman Yetiştirme, Radyo Program, Spikerlik, Kurgucu Yetiştirme, TV – Radyo İletişim ve benzeri.

ı)
Açıköğretim Öğrencileri için Kurs Grubu

Matematik, İstatistik, İktisat, İşletme, Pazarlama ve benzeri.
i)
Emlakçılık, Reklamcılık, Sigortacılık Kurs Grupları

Emlakçılık, Reklamcılık, Sigortacılık Kursları


EK-4
ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI PERSONEL KİMLİK KARTI

MOR




NÜFUS KAYIT ÖRNEĞİ
DOĞUM YERİ VE TARİHİ
:

İLİ
:

İLÇESİ
:

BABA ADI
:
ANA ADI


KAN GRUBU
:

CİLT NO

AİLE SIRA NO

SIRA NO

İMZA
:

KENARLIK MOR
ZEMİN BEYAZ


MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI PERSONEL KİMLİK KARTI

ÖZEL (Kurum İsmi Yazılacak)
FOTOĞRAF
ADI
:

SOYADI
:

GÖREVİ
:

T.C KİMLİK NO
:

VERİLİŞ TARİHİ
:

İLİ/BELGE NO
: